Đo huyết áp tại nhà để giảm nguy cơ bệnh tim mạch

Đo huyết áp tại phòng khám chưa hẳn đã chính xác !

Nghiên cứu của Hội tim mạch học Hoa kỳ cho thấy nhiều bệnh nhân mắc phải hội chứng “tăng huyết áp áo choàng trắng” – một hiện tượng cho thấy huyết áp của bạn tăng lên do lo lắng vì đang ở phòng khám của bác sĩ. Điều này đôi khi dẫn tới những lời chuẩn đoán thái quá hay chuẩn đoán sai về bệnh huyết áp cao. Theo một số nghiên cứu, khoảng 30% bệnh nhân bị huyết áp cao khi đến phòng khám của bác sĩ thực sự có chỉ số đo thấp hơn khi họ tự đo ở nhà.

Lợi ích của việc tự đo huyết áp tại nhà.

Nghiên cứu còn đưa ra tỉ lệ cứ 10 người thì đến 7 người mắc các bệnh liên quan đến tim mạch, huyết áp và tiểu đường. Trong đó phổ biến nhất là bệnh cao huyết áp với diễn biến nặng có thể gây những tai biến nghiêm trọng như hôn mê do tai biến mạch máu não, di chứng liệt nửa người, nhồi máu cơ tim, suy tim, thiếu máu cơ tim, suy thận... làm ảnh hưởng nặng nề đến chất lượng cuộc sống và có thể gây tử vong. Khi có tai biến xảy ra, lúc này mọi công tác cứu chữa đều đã quá muộn. Để tránh những biến chứng nguy hiểm này việc phát hiện sớm những biến đổi bất thường của huyết áp hay những triệu chứng là việc hết sức quan trọng.

Theo nghiên cứu, tỷ lệ “tăng huyết áp áo choàng trắng” là 26,67%, trong đó ở nam giới là 31,25% và ở nữ giới là 68,75%, việc tự đo huyết áp tại nhà giúp tránh được hiện tượng trên một cách hiệu quả.

Đo huyết áp tại nhà hoàn toàn là một việc đơn giản, không hề đòi hỏi trang thiết bị đắt tiền, phức tạp. Hơn nữa bệnh nhân có thể chủ động khi thấy có triệu chứng như choáng váng, chóng mặt, hồi hộp, tim đập nhanh …

Đo huyết áp tại nhà kết hợp với thường xuyên thăm khám bác sĩ, điều trị theo đơn thuốc của bác sĩ, tích cực vận động, ăn nhiều chất xơ là những phương pháp tốt nhất để có thể duy trì được trạng thái ổn định của huyết áp cũng như hạn chế tối đa việc phát hiện muộn dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.

Thương hiệu nào được lựa chọn ?

Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, những thiết bị máy móc y học bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng ngày càng nhiều. OMRON được người tiêu dùng tìm đến một cách hoàn toàn tự nhiên khi nhận thức được tầm quan trọng của việc theo dõi huyết áp tại nhà.

OMRON với công nghệ Interllisense – Máy đo huyết áp được lắp đặt bộ cảm biến thông tin sinh học và công nghệ Fuzzy logic đặc tính cao. Với công nghệ cảm biến này máy cho kết quả đo nhanh và có độ chính xác cao. Tự động báo huyết áp cao nếu huyết áp của bạn nằm ngoài mức tiêu chuẩn.

Tiện lợi, nhỏ gọn và tính chính xác cao, OMRON hiện đang là thương hiệu số 1 về máy đo huyết áp trên thế giới và là thương hiệu duy nhất được Hội tim mạch học Việt Nam khuyên dùng.

Tháng 9-2009 mới đây Omron tại Nhật bản đã công bố bán được trên 100 triệu máy đo huyết áp trên toàn thế giới và được tập đoàn nghiên cứu thị trường Fuji Keizai, Nhật bản công nhận là thương hiệu số 1 thế giới về máy đo huyết áp.

Ngoài máy đo huyết áp ra, Omron còn có các sản phẩm khác như: Nhiệt kế hiện số, Máy xông mũi họng, Máy phân tích mỡ cơ thể, Máy đếm bước đi, Máy mát xa điện xung, bàn chải đánh răng điện tử,…

Để biết thêm thông tin về các sản phẩm OMRON, bạn có thể truy cập www.omron-yte.com.vn hoặc liên hệ với:

Nhà phân phối chính thức Omron

- Phía Bắc:
Công ty TNHH Tiến Thành, 21 Đặng Tiến Đông, Hà Nội. ĐT: 04 - 3851 5265

- Phía Nam:
Công ty TNHH Y tế Hồng Tâm, 38 Hồ Biểu Chánh, Q. Phú Nhuận, TPHCM,
ĐT: 08 - 3844 6362

-->đọc tiếp...

Chứng đau ngực không do tim

Khi có biểu hiện đau ngực, nhiều người nghĩ ngay đến nguyên nhân do tim nhưng thực tế cho thấy điều này chưa hoàn toàn đúng vì có nhiều chứng đau ở lồng ngực cần phân biệt trong chẩn đoán như đau thần kinh liên sườn, hội chứng cơ bậc thang...

Đau ngực do dây thần kinh liên sườn

Có hai loại đau dây thần kinh liên sườn là nguyên phát và thứ phát. Khi bị đau nguyên phát, người bệnh có cảm giác đau liên tục một bên lưng, dần dần lan theo hướng chéo xuống dưới và ra trước tùy theo khu trú ở đoạn cột sống lưng trên hay dưới. Điểm đau rất rõ khi ấn vào những điểm lộ ra của những sợi thần kinh liên sườn, cạnh cột sống, đường giữa nách. Đối với đau thứ phát, bệnh nhân thường bị đau do bệnh lý đĩa đệm cột sống ngực, lao cột sống do tổn thương phổi - màng phổi, hay đau quặn gan, cần được chẩn đoán phân biệt.

Nhiều trường hợp đau do đĩa đệm của một đoạn cột sống, phần lớn là ở đoạn trên cột sống ngực thì bệnh nhân có cảm giác đau ở phía trong sâu mơ hồ, không có điểm đau rõ rệt khi ấn trên da. Khu vực đau thường gặp nhất là vùng liên bả vai, cạnh cột sống và vùng ngực trước tim dễ nhầm với cơn đau thắt ngực đe dọa nhồi máu cơ tim. Tỷ lệ bệnh lý đĩa đệm đoạn cột sống ngực chỉ chiếm 1,96% các chứng bệnh đĩa đệm cột sống toàn bộ.

Về điều trị: Cần tìm được nguyên nhân gây đau dây thần kinh liên sườn bằng các biện pháp cận lâm sàng (xét nghiệm, Xquang, chụp cắt lớp vi tính...). Sau đó người bệnh sẽ được bác sĩ điều trị theo nguyên nhân đã được xác định và xử trí theo hướng của viêm rễ thần kinh.

Đau ngực do hội chứng cơ bậc thang


Hội chứng cơ bậc thang đã được H.naffiger mô tả đầu tiên và Leriche tiếp tục nghiên cứu, còn được gọi là hội chứng ngách sườn - đòn, sau này còn gọi là hội chứng sườn cổ.

Trong khoang hẹp ở giữa cơ bậc thang trước và cơ bậc thang giữa có dây thần kinh cổ, đám rối thần kinh cánh tay và động mạch dưới đòn chạy qua, còn giữa cơ bậc thang trước và xương sườn có tĩnh mạch dưới đòn lách qua. Do sự liên quan giải phẫu như vậy nên một trong những thành phần kể trên có những biến đổi bất thường sẽ ảnh hưởng tới những bộ phận lân cận. Cũng vì vậy, người ta đã đưa ra định nghĩa: Hội chứng cơ bậc thang là những cơn đau kịch phát với những rối loạn thần kinh và mạch máu do động mạch dưới - đòn và đám rối thần kinh cánh tay bị kích thích hay chèn ép bởi xương sườn cổ, mỏm ngang đốt sống cổ quá dài hoặc những bất thường của một cơ bậc thang (phì đại hay thắt chặt).

Biểu hiện: đau và dị cảm ở vùng mặt trong cánh tay, cẳng tay, bàn tay và ngón 4, ngón 5. Đôi khi đau lan tới cả vùng chẩm và đặc biệt đau dội lên khi xoay đầu về phía tay đau hay sau khi thở vào sâu. Trường hợp đau lan xiên tới xương lồng ngực làm cho chẩn đoán nhầm với cơn đau thắt tim. Rối loạn vận động biểu hiện sức cơ yếu đi, trương lực cơ giảm dẫn đến teo cơ ở tay và mô út, nhưng đặc biệt là căng các cơ ở cổ, nhất là cơ bậc thang trước. Khi có rối loạn mạch máu, tay trở nên tê, tím tái, phù nề, lạnh chi. Trường hợp nặng hơn còn xuất hiện triệu chứng giảm nhẹ hoặc mất mạch quay.

Chẩn đoán dựa vào lâm sàng đặc trưng như đã nói trên và dấu hiệu Adson (mạch quay biến đổi hay mất khi ngồi, hai tay đặt trên đầu gối, thở thật sâu, đồng thời nâng cằm cao lên và cho quay đầu về phía bên tay đau) với kết quả chụp Xquang.

Đau ngực do dây thần kinh liên sườn: cần phân biệt đau nguyên phát và đau thứ phát, từ đó các bác sĩ sẽ điều trị theo nguyên nhân đã được xác định.

Đau ngực do hội chứng cơ bậc thang hay còn gọi là hội chứng sườn cổ sẽ gây những cơn đau kịch phát.

Hội chứng cơ bậc thang cần chẩn đoán phân biệt với:

- Hội chứng cơ ngực bé: Khi dạng cánh tay, cơ ngực bé đè ép động- tĩnh mạch dưới đòn và đám rối thần kinh cánh tay vào mỏm quạ của xương bả vai.

- Hội chứng sườn - đòn thường xảy ra ở những người làm việc nặng nhọc (đội, gánh, vác...), những cơ thể hình dải mảnh và suy ngược do đám rối thần kinh cánh tay bị chèn ép bởi xương đòn và xương sườn, cũng có bảng lâm sàng tương đối giống như của hội chứng cơ bậc thang.

- Đau tay dị cảm: đau và dị cảm ban đêm trong khu vực dây thần kinh trụ và gan bàn tay bị đau khi ấn. Hội chứng này thường gặp ở những người có tuổi do tư thế bất lợi của tay trong giấc ngủ sâu.

- Viêm đám rối thần kinh cánh tay: có nhiều triệu chứng tương tự như hội chứng sườn đùi.

Điều trị hội chứng cơ bậc thang, cũng tùy theo nguyên nhân điều trị theo triệu chứng chủ đạo: sử dụng thuốc giảm đau, chống thoái hóa các dây thần kinh, chống teo cơ, giữ tay ở tư thế chức năng.Điều trị bằng phẫu thuật nhằm mục đích loại trừ chèn ép vào các mạch máu - thần kinh, chỉ định cho những trường hợp đã được điều trị bảo tồn nhưng không đạt kết quả như mong muốn.

PGS. Vũ Quang Bích - Suckhoedoisong

-->đọc tiếp...

Cà tím trị tăng huyết áp

Cà tím còn có tên cà dái dê, cà tím dài, cà dê. Không lẫn cà pháo cà dừa, cà bát vỏ tím. Tên Hán gọi cà với tên chung là Nuy qua. Tên khoa học: Solanum melongema, họ cà.

Trong các loại cà đặc biệt là cà tím dài là thực phẩm có từ 2000 năm trước Công nguyên ở nhiều vùng nhiệt đới Á Phi, nó được ưa chuộng vì chứa nhiều vitamin và ít calo. Cà có thể bung, luộc, nướng, xào, nấu, trộn... chung với các thứ khác mà không hề bị giảm chất lượng thực phẩm của nó.

Cà tím được dùng làm thức ăn phòng chữa bệnh nếu là quả chín tới.

Theo Đông y cà tím đã được ghi trong bản thảo cương mục và các y văn cổ có tính năng cực hàn, thanh can, giáng hoả, lợi tiểu, nhuận tràng, chỉ huyết, hoá đàm, thanh nhiệt, giải độc.

Một số bài thuốc chữa bệnh có dùng cà tím:

Cà tím xào mã đề: Cà tím 200g, mã đề 15g, hành 10g, gừng 5g, tỏi 10, dầu mè, nước tương (xì dầu) một lượng thích hợp. Cà rửa sạch, cắt miếng, mã đề làm sạch; hành cắt khúc, gừng cắt lát; tỏi bỏ vỏ, cắt khô. Để chảo nóng đổ dầu vào, chờ dầu nóng bỏ gừng, hành vào phi thơm; rồi bỏ cà, mã đề vào trộn đều, bỏ muối và một ít nước vào xào chín là được. Mỗi ngày ăn một lần. Có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, hạ áp huyết.

Canh gà, cà tím: Gà giò 1 con, cà tím 200g, sơn tra 15g, gừng 5g, hành 10g, dầu, muối một lượng thích hợp. Gà làm sạch, bỏ nội tạng; cà tím rửa sạch, cắt miếng, gừng cắt lát; hành cắt khúc. Để nồi nóng đổ dầu vào, cho gừng, hành vào phi thơm bỏ gà vào xào sơ. Tiếp đó, đổ nước vào, bỏ cà, sơn tra, muối vào, nấu sôi bằng lửa lớn, sau đó vặn lửa nhỏ nấu thêm chừng 30 phút là được. Mỗi ngày ăn một lần, dùng thay thức ăn. Có tác dụng tiêu thực tan ứ, giảm mỡ, hạ huyết áp.

Giảm huyết áp bằng các món chay: Nhiều món chay dùng cà tím. Ví dụ: Cà tím nhồi om - cà tím dài 3 quả nhỏ. Nhân thịt chay 300g, sốt cà chua 15ml, dầu vừng 2 thìa, gia vị. Cà thái dọc làm 2 nửa bỏ ruột, ngâm nước muối, vớt ra vắt nhẹ cho ráo. Nhồi nhân thịt chay đã trộn gia vị, rán vàng phía nhồi nhân, xếp vào xoong. Tiếp đó xào hành, bột mì và sốt cà chua để om.

Giúp bỏ thuốc lá: Các nhà khoa học thuộc Trường đại học Michigan (Mỹ) đã phát hiện trong cà tím cũng có nicotin và thấy trong thí nghiệm ăn 10g cà tím có hiệu quả tương tự như hút thuốc suốt 3 giờ. Vậy có lời khuyên khi thèm thuốc lá hãy ăn các món cà tím ngon lành mát bổ lại tránh được độc hại.

Phòng chữa xuất huyết đường tiêu hoá, hô hấp, tiết niệu: Ăn cà tím có nhiều vitamin P, C giúp làm vững chắc thành mạch chống chảy máu nói chung. Nếu được phối hợp với chanh, ngó sen, rau cần thì hiệu quả tăng cao, mạnh và nhanh hơn.

Chữa đái ra máu: Sắc quả cà tím cả cuống để uống.

Phòng chống ban tía ở người già: Ở tuổi 60 - 70 người già thường bị trên mặt, tay có tình trạng ứ huyết nổi ban tía hay từng chấm, có khi phải nhìn kỹ mới thấy. Để khắc phục bệnh lý này nên ăn cà tím. Cà tím lại mềm nên người già dễ ăn, dễ tiêu.

Viêm phế quản cấp: Cà tím 500g, gừng tươi 4 lát, tỏi 3 củ. Cà cắt dọc dài. Gừng thái lát, tỏi nghiền trộn nước tương, dầu, muối, đường. Chưng cách thuỷ. Có tác dụng thanh nhiệt hoá đàm nhiệt.

Viêm gan vàng da: Dùng mấy quả cà tím thái nhỏ trộn với gạo nấu thành món cơm - cà, ăn liên tục nhiều ngày.

Bảo vệ răng chắc, sạch, chống hôi miệng. Chế kem cà tím: Muối trộn cà tím với tỷ lệ 5 cà - 1 muối ngâm trong ít nhất 3 ngày với nước nóng xấp mặt, ép vỉ tre, để chỗ tối. Lấy cà ra để ráo nước phơi trong mát cho khô, bỏ vào chảo rang cháy, tán thành bột. Cất để dùng dần. Mỗi lần dùng lấy bàn chải nhúng ướt, dùng thìa sạch múc bột cà đổ lên bàn chải để đánh răng (kinh nghiệm của dân gian Nhật).

Người Mỹ dùng hỗn hợp cà muối chữa có hiệu quả các bệnh sâu răng, lợi viêm có mủ, bằng cách lấy tay sạch hoặc que bông tẩm bột chấm xát vào chỗ tổn thương. Để chữa bệnh này còn có thể chỉ dùng cuống của quả cà đốt tồn tính để chấm vào răng.

Bí đái: Dùng hạt sắc uống để lợi tiểu.

Táo bón: Dùng quả cà tím, hàng ngày lấy khoảng 100 - 200g nấu các món ăn đơn giản để ăn cùng cơm.

Kiêng kỵ: Theo sách cổ cà tím tính rất lạnh, không nên phối hợp với thức ăn lạnh khác mà còn nên thêm vài ba lát gừng để giảm tính lạnh. Người tạng hàn, hay đi ngoài lỏng khi cần dùng nên thận trọng hơn. Không nên dùng khi quả cà dập nát! Ăn càng tươi càng tốt.

BS. Phó Thuần Hương - suckhoedoisong

-->đọc tiếp...

77% người dân hiểu sai về bệnh tăng huyết áp

Tại hội nghị đánh giá tình hình cung ứng, sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp (THA) và đái tháo đường đối với người có thẻ BHYT tại các cơ sở y tế tuyến huyện, xã do Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế tổ chức ngày 25/3, đại diện Viện Tim mạch Việt Nam cho biết, theo điều tra toàn quốc năm 1992, tỷ lệ THA là 11,7% thì năm 2002 đã tăng lên 16,3%.

Các biến chứng của THA thường rất nặng nề như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận, mù lòa... Qua điều tra của ngành y tế, có đến 77% người dân hiểu sai về bệnh THA và các yếu tố nguy cơ của bệnh, hơn 70% không biết cách phát hiện sớm và dự phòng bệnh THA...

Theo Tổ chức Y tế thế giới, số huyết áp (HA) tốt nhất là 120/80mmHg, số 120 là số HA trên và số 80 là số dưới. Bị tăng huyết áp (THA) khi 2 số trên dưới cao hơn 140/90mmHg. Một mục tiêu của điều trị bệnh THA, trong đó có dùng thuốc, là đưa HA về mức bình thường, tốt nhất là mức 120/80mmHg.

Theo suckhoedoisong

-->đọc tiếp...

Phòng ngừa xơ vữa động mạch ở người cao tuổi

Xơ vữa động mạch là hiện tượng thành của động mạch (phía trong lòng động mạch) bị xơ cứng làm cho lòng động mạch hẹp lại gây nên hiện tượng thiếu máu cục bộ cho cơ quan, có nơi lòng động mạch bị xơ vữa bong ra gây tắc mạch cục bộ. Xơ vữa động mạch có thể gặp mọi nơi trong cơ thể nhưng nguy hiểm nhất là động mạch nuôi tim (động mạch vành), động mạch não.

Nguyên nhân chính gây nên xơ vữa động mạch là cholesterol trong máu tăng cao (bình thường cholesterrol trong máu <>0,9mmol/l, khi HDL-C dưới chỉ số này là có hiện tượng bị giảm). Người ta nghiên cứu và tổng kết thấy rằng nguyên nhân của sự gia tăng cholesterol máu lệ thuộc rất nhiều vào chế độ ăn, ví dụ như ăn quá nhiều mỡ động vật, ăn quá nhiều thức ăn có chứa cholesterol như phủ tạng động vật, thịt có màu đỏ, tôm, trứng, dầu dừa, mỡ các loại động vật như mỡ lợn, mỡ trâu bò, mỡ cừu, mỡ gà... trứng, bơ, sữa toàn phần (là những thực phẩm có dầu mang nhiều axit béo bão hoà) hoặc có thể hay gặp ở người có chế độ ăn dư thừa năng lượng gây béo phì.

Thống kê cũng cho thấy tăng cholesterol có thể có tính chất gia đình (di truyền) hoặc do mắc một số bệnh như suy giáp trạng, hội chứng thận hư, đái tháo đường, một số bệnh gây rối loạn protein máu (đau tuỷ xương...). Ở những người do thiếu vận động hoặc ít vận động như ngồi bàn giấy nhiều giờ, nhiều ngày, công việc lao động bắt buộc ngồi lâu như thợ may, người đánh máy... lại ăn chế độ nhiều đạm, nhiều mỡ khiến cho năng lượng tích tụ lại thành mỡ, tăng lượng cholesterol xấu và giảm lượng cholesterol tốt.

Xơ vữa động mạch vành dễ gây nhồi máu cơ tim.

Biểu hiện bệnh âm thầm nhưng nguy hiểm

Bệnh xơ vữa động mạch có tính chất từ từ và xảy ra trong một thời gian nếu không phát hiện kịp thời thì mới có các triệu chứng điển hình. Xơ vữa động mạch thì sớm muộn cũng làm cho thành động mạch bị xơ cứng, lòng động mạch bị hẹp lại làm cho máu cung cấp cho các cơ quan giảm đi, nhất là xơ vữa động mạch vành gây thiếu máu cục bộ, thiếu máu cơ tim gây đau thắt ngực và có thể gây cơn đau tim đột ngột và tử vong. Nếu động mạch ở não bị xơ cứng thì làm hẹp lòng động mạch não gây hiện tượng rối loạn tuần hoàn não và nặng hơn là đột quỵ do tắc mạch não hoặc nhũn não. Xơ vữa động mạch xảy ra ở bất kỳ động mạch nào trong cơ thể, nếu xảy ra ở động mạch chân (cẳng chân) thì sẽ xuất hiện cơn đau cơ giống như cơn đau chuột rút. Bệnh xơ vữa động mạch cũng là một trong những nguyên nhân chính gây tăng huyết áp.

Làm thế nào để biết có nguy cơ bị xơ vữa động mạch?

Bệnh xơ vữa động mạch ở người cao tuổi (NCT) là một bệnh âm thầm nhưng rất nguy hiểm. Trong giai đoạn đầu của bệnh xơ vữa động mạch thì có rất ít triệu chứng, vì vậy NCT cần được khám bệnh định kỳ và làm xét nghiệm máu để biết có tăng cholesterol máu hay không. Khi làm xét nghiệm cần lưu ý xét nghiệm cholesterol toàn phần (cholesterol), cả cholesterol tốt và cholesterol xấu. Ngoài ra cũng nên kiểm tra đường máu lúc đói và đo huyết áp định kỳ. Khi đã được bác sĩ khám bệnh cho kết luận bị tăng huyết áp thì NCT càng cần kiểm tra huyết áp định kỳ và dùng thuốc đều đặn theo đơn chỉ dẫn của bác sĩ, không tự động đổi thuốc và không tự động ngừng thuốc làm giảm huyết áp khi chưa có ý kiến của bác sĩ khám bệnh cho mình. Đối với đường huyết khi có kết luận của bác sĩ khám bệnh, thông qua xét nghiệm máu lúc đói và làm nhiều lần là bị đái tháo đường thì cần lắng nghe và làm theo chỉ dẫn của bác sĩ khám bệnh, không nên quá lo lắng làm ảnh hưởng đến sức khoẻ nói chung và làm tăng bệnh đái tháo đường, bệnh xơ vữa động mạch. Khi bị đái tháo đường thì NCT nên chuẩn bị cho mình một máy đo đường huyết tự động để vừa theo dõi đường huyết tốt vừa tránh mất thời gian đi khám bệnh.

Cách ngăn chặn xơ vữa động mạch

Chế độ ăn là hết sức quan trọng đối với việc phòng bệnh xơ vữa động mạch ở NCT. Cần hạn chế ăn mỡ động vật như mỡ lợn, mỡ bò, mỡ gà mà thay thế vào đó là dùng dầu thực vật như dầu lạc, dầu vừng. Không nên ăn loại dầu dừa vì dầu dừa có nhiều axít béo bão hoà dễ gây nên hiện tượng xơ vữa động mạch. Nên ăn các thức ăn có nguồn gốc từ đậu nành như đậu phụ. Mỗi tuần nên có từ 2 - 3 ngày ăn cá, trong mỡ của cá có nhiều chất béo omega-3 mà chất này rất tốt cho thành động mạch. Không nên ăn các loại lòng như lòng lợn, lòng trâu, bò và hạn chế ăn tôm, trứng. Các bữa ăn hàng ngày nên tăng cường lượng rau xanh, hoa quả (riêng người bị đái tháo đường hạn chế ăn loại quả ngọt như mít, na, xoài, hồng xiêm...).

Cần vận động cơ thể như tập thể dục dưỡng sinh, đi bộ, chơi thể thao tuỳ theo sức mình. Người ta thấy nếu vận động đều, có bài bản và phù hợp với từng cá thể thì có thể làm tăng lượng cholesterol tốt, giảm cholesterol xấu và đồng thời làm giảm huyết áp đối với người đang bị tăng huyết áp mạn tính. Nếu đã áp dụng tất cả các biện pháp nhằm làm giảm cholesterol mà không đạt kết quả thì phải dùng thuốc. Tất nhiên dùng loại thuốc gì và liều lượng ra sao, trong thời gian bao lâu cần có ý kiến của bác sĩ khám bệnh cho mình, người bệnh không nên tụ động mua thuốc để dùng.

PGS.TS. Bùi Khắc Hậu - skđs

-->đọc tiếp...

Bí ẩn của bệnh tim mới được khám phá

Trước đây nhiều nguyên nhân gây đau tim đã được biết đến như xơ vữa động mạch vành, nhồi máu cơ tim, hút thuốc lá, nghiện rượu, tăng huyết áp, cholesterol máu cao, bệnh tiểu đường, stress... Nhưng cũng có nhiều trường hợp đau tim mà không có những yếu tố này. Vậy còn nguyên nhân bí ẩn nào gây đau tim chưa được khám phá?

Phản ứng viêm làm tăng chất CRP trong máu.

Những điều đã biết về bệnh tim

Từ lâu nền y học thế giới đã biết nguyên nhân đau tim do hiện tượng xơ cứng động mạch vành; cơn đau tim xảy ra khi động mạch vành bị tắc nghẽn bởi một cục máu đông làm cho cơ tim bị hủy hoại (nhồi máu cơ tim). Theo đó các phương pháp điều trị đã được cải thiện rất nhiều nhờ các loại thuốc mới, các thủ thuật mới như phẫu thuật đặt shunt tim. Tuy nhiên giới chuyên môn vẫn cho rằng việc phòng bệnh vẫn quan trọng nhất vì dễ thực hiện lại không tốn kém. Trước đây người ta đã tìm ra những nguyên nhân dẫn đến bệnh xơ cứng động mạch như: hút thuốc lá, tăng huyết áp, cholesterol máu cao, bệnh tiểu đường, ít vận động, béo phì, stress... Tuy nhiên khi kiểm chứng lại các trường hợp tử vong, người ta nhận thấy khoảng 40 % trường hợp đau tim không có những yếu tố kể trên. Như vậy vấn đề đặt ra là còn nhiều bí ẩn của bệnh tim cần phải khám phá, mới mong có phương pháp điều trị đúng nhằm chế ngự bệnh tim hiệu quả.

Bí ẩn của bệnh tim mới được khám phá

Chất CRP: gần đây một số nghiên cứu mới chứng minh được yếu tố quan trọng gây ra bệnh đau tim là chất C Reactive protein (CRP). Chất CRP trong máu tăng cao khi có hiện tượng viêm trong cơ thể do nhiễm khuẩn hay trong những trường hợp bệnh lý không phải nhiễm khuẩn như viêm khớp, đụng dập cơ, tác động của stress . BS Michael Ozner thuộc Đại Học South Florida cho biết có nhiều người bị đau tim nhưng cholesterol máu và huyết áp vẫn bình thường chỉ có CRP tăng cao.
Phân tử chất CRP.

Những thức ăn gây đau tim: các nghiên cứu ở Mỹ, Tây Âu và Nhật bản nhận thấy : bệnh đau tim rất hiếm gặp ở một số nước châu Á và vùng Địa Trung hải, nơi mà người dân ăn ít thịt nhưng lại ăn nhiều rau, ngũ cốc và cá biển. Ngược lại tỷ lệ người mắc bệnh đau tim rất cao ở Bắc Mỹ, các nước Bắc Âu như Phần Lan, Thụy Điển, Đan Mạch là những nước mà người dân ăn rất nhiều thịt bò, thịt lợn, mỡ trong sữa và bơ. Tại Achentina, Uruguay là những nước ăn nhiều thịt bò người ta cũng thấy tỷ lệ người đau tim ở đây cũng rất cao.

Thức ăn tốt cho tim: các nhà nghiên cứu cũng phát hiện trường hợp đặc biệt tại Greenland, thổ dân Eskimo tuy ăn rất nhiều thịt mỡ, thịt hải cẩu, cá voi nhưng do họ ăn nhiều cá biển ( trong cá biển có nhiều chất Omega 3 ) thì gần như không bao giờ họ bị đau tim cả. Khảo sát ở Địa Trung Hải cho thấy: người dân ở đây ăn nhiều dầu olive, cá biển, hạt dẻ, ngũ cốc, rau tươi nên không những cholesterol máu thấp mà cả CRP cũng rất thấp. Đại học Lyon của Pháp khi nghiên cứu so sánh chế độ dinh dưỡng của vùng Địa Trung Hải với chế độ dinh dưỡng của Hoa kỳ trong vòng 4 năm thì thấy người ăn chế độ dinh dưỡng Địa Trung Hải có tỷ lệ tử vong do bệnh tim thấp hơn người ăn theo chế độ ăn của Hoa kỳ từ 50-70%. Một nghiên cứu khác của Đại Học Athens (Hy lạp) cho biết là dinh dưỡng Địa Trung Hải làm giảm chất CRP và các chất thường đi kèm với bệnh đau tim như fibrinogen, coagulation factors. Một khảo cứu tại Hà Lan cũng xác nhận là lối dinh dưỡng Địa Trung Hải làm giảm tỷ lệ đau tim tới 50 % ở những người từ 50 - 70 tuổi. BS Ozner ở Hoa kỳ cho biết nếu loại bỏ những loại thức ăn tinh chế, hạn chế ăn các loại thịt thì sẽ làm giảm chất CRP và hiện tượng viêm trong cơ thể. Những thức ăn làm giảm CRP là cá biển, hạt dẻ, dầu olive, rau tươi, nước nho, nước hạt lựu... do có nhiều chất antioxidants có tác dụng bảo vệ các mạch máu của cơ tim và làm giảm cholesterol trong máu.

Nếu bị viêm dễ dẫn đến đau tim: nhiều nghiên cứu đều cho thấy khi xảy ra phản ứng viêm trong cơ thể do nhiễm khuẩn, hay không do nhiễm khuẩn (viêm khớp vô khuẩn), viêm do stress đều liên quan đến tăng tỷ lệ mắc bệnh tim. Nhóm bác sĩ thuộc Đại Học Minnesota nhận thấy 90% bệnh nhân người Việt trên 50 tuổi viêm nướu răng mạn tính ở Mỹ có nhiều liên hệ tới bệnh đau tim. Một nghiên cứu khác trên 27000 người thì kết luận: những người bị stress mạn tính như căng thẳng thần kinh, hay lo âu, hay giận hờn bị mắc đau tim tăng gấp đôi bình thường vì stress làm tăng các stress hormones dẫn đến tăng phản ứng viêm. Người ta dùng siêu âm đo động mạch cổ những người bị stress thì thấy động mạch cổ của họ hay bị tắc nghẽn và dẫn đến bệnh tim mạch hoặc tai biến mạch máu não. Khảo cứu khác tại Anh cũng xác nhận những người bị mất ngủ, dưới 7 tiếng mỗi ngày, thì tỷ lệ bệnh đau tim tăng gấp 3 lần bình thường vì mất ngủ làm tăng các stress hormon như cortisol, adrenaline từ đó làm tăng phản ứng viêm.

Như vậy việc loại bỏ stress và chống viêm là rất quan trọng trong việc phòng tránh bệnh tim. Do đó các bác sĩ khuyến cáo nên tập những phương pháp làm giảm stress như : ngồi thiền, tĩnh tâm, vận khí, tập yoga, duy trì giấc ngủ trưa, nghe nhạc, dọn việc nhà, trồng cây, nuôi cá, đọc sách, luyện tập một môn thể dục thể thao... Giữ vệ sinh răng miệng, vệ sinh cá nhân, ăn uống điều độ, giữ cân nặng ở mức hợp lý, lạc quan yêu đời, không hút thuốc, không uống rượu, phòng và chữa triệt để các bệnh nhiễm khuẩn... là những phương pháp giản dị và ít tốn tiền nhất để chống bệnh đau tim.

ThS. Trần Quốc An - skđs

-->đọc tiếp...

Lưu ý đặc biệt khi dùng thuốc hạ huyết áp

Sử dụng thuốc hạ huyết áp được áp dụng cho những người bệnh có huyết áp thường xuyên trên 140/90 mmHg khi đã áp dụng các biện pháp không dùng thuốc: tập luyện, điều chỉnh chế độ ăn uống... không hiệu quả.

Có 3 cách lựa chọn thuốc điều trị ban đầu (nếu không có chống chỉ định của các thuốc này):

- Lựa chọn thứ nhất: với người tăng huyết áp (THA) chưa có biến chứng, dùng thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn thụ thể beta giao cảm.

- Lựa chọn thứ hai: chỉ định bắt buộc với người đái tháo đường týp 2, có protein niệu, chọn thuốc ức chế men chuyển. Đối với người có suy tim chọn thuốc ức chế men chuyển, thuốc lợi tiểu. Trường hợp THA tâm thu đơn độc, ưu tiên dùng thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn kênh calci loại dihydropyridin tác dụng kéo dài. Người đã có nhồi máu cơ tim dùng thuốc chẹn beta giao cảm.

- Lựa chọn thứ ba là các chỉ định đặc biệt cho các loại thuốc sau: thuốc ức chế men chuyển, thuốc ức chế thụ thể angiotensin II, thuốc chẹn thụ thể alpha giao cảm, thuốc chẹn thụ thể beta giao cảm, thuốc chẹn cả thụ thể alpha - beta giao cảm, thuốc chẹn kênh calci, thuốc lợi tiểu. Nên bắt đầu với loại thuốc tác dụng kéo dài, liều duy nhất trong ngày, liều thấp, điều chỉnh liều để đạt kết quả, có thể kết hợp với liều thấp các thuốc khác. Nếu vẫn chưa đạt được đích điều trị THA mà thuốc không đáp ứng hoặc có tác dụng phụ thì cần thay nhóm thuốc khác. Nếu thuốc chỉ đáp ứng một phần, nhưng dung nạp tốt thì thêm thuốc nhóm khác (ưu tiên thuốc lợi tiểu nếu chưa dùng).

Tuy vào từng người bệnh và mức độ tăng huyết áp thày thuốc có thể lựa chọn thuốc dùng cho phù hợp. Ví dụ: đau ngực, chọn thuốc chẹn beta giao cảm, thuốc chẹn kênh calci; Rung nhĩ chọn thuốc chẹn beta gia cảm, chẹn kênh calci (trừ nhóm dihydropyridin); Đái tháo đường týp 1 và 2 có protein niệu chọn thuốc ức chế men chuyển (ưu tiên), chẹn kênh calci, lợi tiểu liều thấp; Có rối loạn mỡ máu chọn thuốc chẹn beta giao cảm (loại không chọn lọc)...

Dù chọn bất kỳ loại thuốc gì cũng cần tuân thủ hai nguyên tắc sau: khởi đầu với liều thấp để tránh hạ huyết áp quá nhanh, nhiều và dùng các dạng thuốc tác dụng kéo dài để có tác dụng liên tục 24 giờ với liều duy nhất trong ngày. Một nguyên tắc khác cần tuân thủ là kết hợp thuốc với liều thấp sẽ cho hiệu quả tốt hơn, tác dụng phụ ít hơn so với chỉ dùng một loại thuốc liều cao. Ưu tiên phối hợp với thuốc lợi tiểu thiazid liều thấp.

Một điều nữa người bệnh THA cần lưu ý khi dùng thuốc là: có một số loại thuốc hạ huyết áp, nhất là các thuốc tác dụng nhanh có thể gây tụt huyết áp tư thế đứng, hay gặp khi sử dụng liều đầu (người bệnh chuyển từ tư thế nằm sang tư thế đứng sau khi uống thuốc, trong thời gian tác dụng của thuốc, bị tụt huyết áp và ngất). Vì vậy cần đọc kỹ hướng dẫn và khi muốn chuyển từ tư thế nằm sang tư thế đứng cần từ từ bằng cách ngồi dậy trong 5 - 10 phút trước khi đứng. Một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phản hồi khi ngừng thuốc đột ngột (gây cơn tăng huyết áp sau khi ngừng thuốc đột ngột), vì vậy không nên ngừng thuốc đột ngột mà nên ngừng từ từ bằng cách giảm liều dần. Nên sử dụng phối hợp một số bài thuốc đông y có tác dụng hạ huyết áp như dùng hoa hoè pha nước uống hàng ngày hay đeo vòng từ, đồng hồ từ, dây lưng từ có tác dung giữ ổn định huyết áp.

TS.BS. Hà Hoàng Kiệm - suckhoedoisong

-->đọc tiếp...

Thuốc trị thấp tim

Thấp tim là một thể lâm sàng của bệnh tự miễn dịch (nghĩa là cơ thể tự sinh ra kháng thể chống lại chính các cơ quan tổ chức của mình), xảy ra sau nhiễm liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A (LCK - A) ở đường hô hấp trên gây tổn thương ở mô liên kết của nhiều cơ quan, trong đó quan trọng nhất là tổn thương khớp và tim. Các tổn thương tại khớp thường chỉ thoảng qua và không để lại di chứng gì, nhưng tổn thương tại tim (chủ yếu các van tim) lại để lại những hậu quả nhiều khi rất nặng nề (do vậy bệnh còn được gọi là thấp tim) như hở van, hẹp van hoặc kết hợp.

Biểu hiện

- 50 - 70% số bệnh nhân mở đầu bằng viêm họng. Có trường hợp viêm họng nhẹ thoảng qua biểu hiện bằng đau họng đơn thuần, cũng có khi không có biểu hiện viêm họng ban đầu (30-50%).

Sau viêm họng 7 - 15 ngày, các triệu chứng của thấp khớp cấp xuất hiện: bệnh nhân sốt cao 38 - 39oC, tim đập nhanh, da tái xanh, vã mồ hôi.

- Viêm khớp: Thường biểu hiện bằng viêm khớp cấp di chuyển từ khớp nọ sang khớp kia. Các khớp sưng nóng đỏ, đau nhiều, hạn chế vận động do sưng đau kéo dài vài ngày đến một tuần rồi khỏi chuyển sang khớp khác, không để lại di chứng gì.


Bệnh thấp tim có thể gây nên di chứng van tim nặng.
Các khớp hay bị là các khớp gối, cổ chân, khuỷu, vai, rất ít gặp các khớp nhỏ ngón chân tay, hầu như không gặp ở cột sống và khớp háng.

Đôi khi triệu chứng ở khớp rất kín đáo chỉ có cảm giác đau mỏi hoặc viêm khớp kéo dài ít di chuyển, viêm các khớp nhỏ.

- Các biểu hiện trên tim: Thấp khớp có thể gây tổn thương trên cả 3 phần của tim: viêm màng trong tim; viêm cơ tim và viêm màng ngoài tim. Tỷ lệ tổn thương tim gặp trong khoảng 30 - 90% bệnh nhân thấp tim.

+ Viêm màng trong tim: Có thể thấy tiếng tim bị mờ hoặc xuất hiện các tiếng thổi tại vị trí các huyệt nghe tim của van hai lá hay van động mạch chủ. Ít khi gặp tổn thương van ba lá và van động mạch phổi. Có thể chỉ tổn thương ở một van có khi cả hai van, cả hở hẹp van kết hợp. Khi đã bị viêm màng trong tim một lần thì những lần tái phát sau của thấp khớp cấp sẽ làm các tổn thương van tim nặng thêm, tăng thêm.

+ Viêm cơ tim: Biểu hiện chủ yếu bằng nhịp tim nhanh, tiếng tim mờ hoặc các rối loạn nhịp tim ở các mức độ khác nhau. Nhịp tim nhanh không tương xứng với mức độ sốt, nhịp tim nhanh ngay cả khi ngủ (bình thường nếu nhiệt độ tăng 1 độ thì nhịp tim tăng khoảng 10-15 lần/phút). Trong trường hợp nặng viêm cơ tim có các triệu chứng của suy tim cấp: khó thở, tím tái, gan to, tĩnh mạch cổ nổi...

+ Viêm màng ngoài tim: Triệu chứng chủ yếu của viêm màng ngoài tim là cảm giác đau ngực trái và nghe thấy tiếng cọ màng ngoài tim.

Chữa trị thế nào?

Cần phải tiến hành đồng thời điều trị và dự phòng thấp tim bởi chúng liên quan chặt chẽ với nhau.

Chế độ chăm sóc: Nghỉ ngơi tuyệt đối trong thời gian bệnh tiến triển, giữ ấm, ăn nhẹ. Ở những bệnh nhân không có triệu chứng viêm cơ tim, có thể bất động trong thời gian từ 2 - 3 tuần, nếu có viêm cơ tim thì thời gian bất động phải được kéo dài ít nhất 4 tuần. Nếu bệnh nhân có suy tim thì bất động khoảng 8 tuần cho đến khi các triệu chứng suy tim được cải thiện. Ngừng các vận động thể dục trong 6 tháng sau đó.

Kháng sinh: Penicillin G tiêm bắp thịt trong thời gian 1 - 2 tuần hoặc penicillin uống. Nếu dị ứng penicillin có thể thay bằng kháng sinh khác như erythromycin.

Sử dụng thuốc chống viêm: Tuỳ theo mức độ tổn thương khớp, tim sẽ có chỉ định cụ thể.

- Với viêm khớp đơn thuần: Dùng liều tấn công aspirin trong 2 tuần sau đó duy trì aspirin liều giảm hơn trong 4-6 tuần hoặc cho tới khi hết các triệu chứng viêm.

- Với viêm tim mức độ nhẹ và trung bình:

+ Liều tấn công: prednisolon uống kéo dài 2 - 3 tuần rồi giảm dần liều cho tới khi hết các triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm máu, miễn dịch trở về bình thường (2 - 3 tháng). Khi giảm liều prednisolon có thể bổ sung thêm aspirin và tiếp tục trong 4 - 6 tuần sau khi đã ngừng prednisolon.

- Với thể nặng có thể dùng steroid đường tĩnh mạch.

+ Liều tấn công: Solumedrol trong 2-3 ngày sau đó chuyển uống prednisolon kéo dài trong 3 - 6 tuần.

+ Duy trì: Giảm dần liều prednisolon và phối hợp với aspirin.

Điều trị múa vờn: Phenobarbital. Nếu không đáp ứng có thể cho haloperidol.

Điều trị suy tim: Nếu bệnh nhân có suy tim cấp hoặc có bệnh van tim phối hợp (các thuốc lợi tiểu, trợ tim).

Ngoài những triệu chứng trên, bệnh thấp tim còn có các biểu hiện khác: Khoảng 3-5% các bệnh nhân xuất hiện hạt thấp dưới da; đa số là trẻ em, là những hạt bé kích thước 5 – 20mm, nằm ngay dưới da thành từng nhóm không dính vào da nhưng dính vào nền xương quanh các khớp viêm (chân, gối, khuỷu), xuất hiện cùng các triệu chứng của khớp và tim là triệu chứng của thấp hoạt động. Thường mất đi sau vài tuần không để lại dấu vết gì. Một số khác có thể xuất hiện nổi ban, ban màu hồng hay vàng nhạt có gờ hình nhiều vòng, vùng trung tâm thì nhợt nhạt, thường ở ngực, bụng, vai, gốc chi, không bao giờ ở mặt. Ngoài ra còn có thể gặp triệu chứng múa vờn...

Dự phòng thấp khớp cấp

Rất quan trọng, đây là một mắt xích chính trong việc kiểm soát bệnh. Cần phải có kế hoạch cẩn thận và tiến hành ngay từ giai đoạn cấp của bệnh.

Phòng thấp thứ phát: Ngăn ngừa các đợt thấp tái phát ở người đã bị thấp khớp cấp hoặc thấp tim.

Benzathin penicillin tiêm bắp thịt. Cứ 3 tuần tiêm nhắc lại một lần.

PenicilinV.

Thời gian phòng ngừa thấp tim:

- Thấp khớp không có tổn thương tim: Dự phòng thấp trong 5 năm.

- Thấp tim có di chứng nhẹ ở một van tim: người lớn dự phòng 5 năm, trẻ em dự phòng cho tới 18-20 tuổi.

- Thấp tim di chứng van tim nặng cần dự phòng thấp tái phát cho tới 40 tuổi hoặc suốt đời.

Phòng thấp tiên phát: Phòng ngừa đợt thấp đầu tiên lúc trẻ chưa bị thấp.

Tích cực phát hiện và điều trị viêm họng do LCK bằng:

Benzathin penicillin tiêm bắp thịt một lần duy nhất, hoặc penicilin V uống, hoăc erythromycin uống.

TS.BS. Nguyễn Ngọc Hà - skđs

-->đọc tiếp...

Khám bệnh Tim mạch Online

Thân chào các bạn đọc !
Phòng mạch Benhtimmach.com sẽ tư vấn giải đáp miễn phí cho các bạn về các vấn đề sức khỏe mà các bạn thắc mắc.
Hãy viết tin nhắn ngay tại đây để được tư vấn miễn phí !
Để tư vấn thật hiệu quả: Các bạn cung cấp đầy đủ thông tin sau:

- Họ và Tên (có thể không)
- Tuổi, giới tính, cân nặng, chiều cao
- Các bệnh đã mắc trước đó, xảy ra năm nào, lần nhập viện gần nhất là bệnh gì, điều trị tại đâu ? (BV tư nhân hay BV công hay Phòng khám, BS tư)
- Toa Thuốc đang uống gồm thuốc gì, liều lượng thế nào, bao nhiêu ngày. Kết quả các xét nghiệm đã đi khám.
- Hiện tại: Bị những triệu chứng gì, bắt đầu từ ngày nào, xảy ra trong bao lâu, đã uống thuốc gì.

BS.N.Vinh (Chuyên khoa tim mạch)

-->đọc tiếp...

Phụ nữ và bệnh tim mạch

Nhiều người nghĩ rằng bệnh tim mạch cơ bản là bệnh của đàn ông, điều đó thực sự là một sai lầm lớn. Trên thế giới, bệnh tim và bệnh mạch máu là kẻ giết người số 1 của phụ nữ và thiệt hại về tài chính gấp 2 lần so với căn bệnh ung thư.

Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Không hút thuốc lá

Hút thuốc lá góp phần quan trọng gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ, ung thư và nhiều vấn đề bất lợi khác đối với sức khỏe. Bỏ hút thuốc lá bất kể vào thời điểm nào trong cuộc đời cũng đều có lợi, tuy nhiên bỏ hút thuốc lá càng sớm càng tốt.

Lựa chọn loại thực phẩm có hàm lượng chất béo bão hòa thấp và giữ cho mình một trọng lượng khỏe mạnh

Cholesterol trong máu cao là một trong những nguyên nhân chính làm tắc nghẽn động mạch. Phụ nữ có lượng cholesterol trong máu thấp hơn so với nam giới trong nhiều năm của cuộc đời cho đến khi ở độ tuổi 60. Điều này xảy ra do một phần có sự suy giảm hoạt động của các nội tiết tố. Ngoài chất cholesterol toàn phần cần thiết phải làm các xét nghiệm để kiểm tra các chất béo khác như HDL cholesterol và triglyceride, đây là những chất béo đặc biệt quan trọng ở phụ nữ. Thay đổi lối sống, bao gồm ăn uống hợp lý làm giảm cholesterol toàn phần, tăng HDL cholesterol, giảm triglyceride sẽ rất có lợi cho tất cả phụ nữ.

Thừa cân làm tăng nguy cơ mắc bệnh THA và tăng mức cholesterol trong máu. Nó cũng có xu hướng làm cho bệnh tim mạch nặng hơn.

Giữ cho một trọng lượng cơ thể khỏe mạnh và ăn uống ít chất béo bão hòa không có nghĩa là cuộc sống phải chịu một chế độ ăn kiêng kéo dài dẫn đến thiếu chất và suy kiệt. Muốn giảm cân nặng bạn nên tránh ăn quá nhiều và quá nhanh trong các bữa ăn hàng ngày và không nên ăn vặt, ăn tùy tiện, ăn theo sở thích, đây là những thói quen rất nguy hiểm dẫn bạn đến một nguy cơ phải đối đầu với nhiều lọai bệnh tật.

Theo dõi huyết áp

THA ngày càng gia tăng, đặc biệt là phụ nữ sau khi mãn kinh.

Hơn 65 tuổi, phụ nữ có nhiều khả năng để phát triển THA cao hơn nam giới.

Bởi vì THA thường không có triệu chứng cho đến khi nó đã gây ra những biến chứng nặng nề. Bạn nên đi khám bác sĩ để kiểm tra huyết áp mỗi 2 năm nếu bạn không bị THA thì tái khám lại mỗi 2 năm, nếu bạn bị THA trong quá khứ, hoặc vẫn còn cao, bạn nên kiểm tra thường xuyên hơn.

Nếu bạn đã bị THA, bác sĩ sẽ khuyên bạn làm thế nào để kiểm soát nó.

Hoạt động thể chất

Hoạt động thể chất thường xuyên sẽ rất tốt cho sức khỏe. Có nhiều hình thức tập luyện như đi bộ, làm vườn, đạp xe, hoặc bơi lội... tất cả đều phù hợp.

Một vài gợi ý về luyện tập hàng ngày:

- Đi bộ đến một hoặc hai điểm dừng xe buýt.

- Đi bộ đi ăn bữa buổi trưa.

- Tổ chức các nhóm để vào phòng tập thể dục, aerobics hoặc bơi lội.

- Yêu cầu giúp đỡ đào tạo các môn thể thao tại trường học.

- Tổ chức các gia đình đi chơi dã ngoại như đi dạo trong rừng, đạp xe đạp, hoặc đi bộ sau bữa ăn tối.

- Khuyến khích một nhóm đi bộ trong khu vực lân cận của bạn.

Chú ý: nếu bạn ở trong các trường hợp sau thì nhất thiết phải gặp bác sĩ để được hướng dẫn phương pháp tập luyện.

Bạn đang trên 45 tuổi và bạn hút thuốc lá, hoặc: có huyết áp cao; hay có cholesterol trong máu cao; hay đang rất thừa cân, tập thể dục gây đau ngực, tập thể dục vừa phải làm cho bạn khó thở, bạn nghĩ bạn có thể có bệnh tim.
Cholesterol trong máu cao là một nguyên nhân làm tắc nghẽn động mạch.

Bệnh tiểu đường

Nếu bạn có bệnh tiểu đường thì nguy cơ bị bệnh tim là rất cao. Cần phát hiện sớm xem có bị đái tháo đường hay không, nếu đã bị đái tháo đường thì lập tức phải được kiểm soát chặt chẽ và được khám chuyên khoa tim mạch.

Vai trò của oestrogen (hormon sinh dục ở nữ)

Nó không phải là lý do chắc chắn là tại sao phụ nữ thường có xu hướng mắc bệnh tim mạch nhiều hơn và ở tuổi muộn hơn nam giới. Nhưng có vẻ như là nội tiết tố estrogen có tác dụng bảo vệ hệ thống tim mạch. Sau mãn kinh, nồng độ oestrogen giảm dần cùng với độ tuổi ngày càng tăng, dường như đã làm giảm đi vai trò bảo vệ chống lại bệnh tim mạch.
Thủ phạm gây bệnh tim
Bệnh tim mạch thường khởi đầu là do một quá trình xơ vữa động mạch xảy ra ngay từ khi còn trẻ tuổi, tăng dần theo thời gian và dẫn đến hậu quả làm tắc nghẽn động mạch gây nên đột qụy. Thủ phạm chính là lượng chất mỡ tăng cao trong máu như cholesterol, hút thuốc lá và tăng huyết áp (THA). Khi các chị em có càng nhiều các yếu tố nguy cơ nêu trên thì sẽ có một nguy cơ lớn hơn để mắc bệnh tim mạch. Một điều quan trọng là các chị em phụ nữ phải hành động sớm để ngăn chặn được các yếu tố này.

Thay thế oestrogen đã được sử dụng trong nhiều năm để điều trị triệu chứng mãn kinh mức độ nặng. Nó có thể được sử dụng an toàn cho mục đích bảo vệ và làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch ngay cả nếu bạn có bệnh tim hoặc có nguy cơ cao với bệnh này. Một lợi ích rõ rệt nhất là nó bảo vệ chống loãng xương.

Các nghiên cứu cho thấy rằng thay thế estrogen sau khi mãn kinh có thể giảm nguy cơ bệnh tim. Tuy nhiên, nghiên cứu thêm là cần thiết để khẳng định vai trò của nó một cách chắc chắn hơn trước khi áp dụng điều trị hormon thay thế cho tất cả phụ nữ để phòng ngừa các cơn đau tim.

Bạn nên thảo luận về những rủi ro và lợi ích với bác sĩ của bạn nếu được áp dụng điều trị hormon thay thế.

Thuốc ngừa thai

Đối với phụ nữ trẻ, khỏe mạnh, sử dụng thuốc tránh thai là an toàn. Tuy nhiên, những phụ nữ hút thuốc lá khi dùng thuốc lại làm tăng đáng kể nguy cơ bị bệnh tim và mạch máu.

Đột quỵ

Mặc dù nam giới có khả năng chết vì bệnh tim nhiều hơn phụ nữ cùng tuổi nhưng sự khác biệt này là không thực sự lớn khi so với chết do đột quỵ.

Các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ giống như những người bị bệnh tim như: THA, hút thuốc lá và cholesterol trong máu cao.

Có bất kỳ sự đảm bảo nào chống lại cơn đau tim?

Thật không may là không có sự đảm bảo nào.Tuy nhiên, các chị em phụ nữ sẽ có một cách nhìn mới và có biện pháp phòng chống bệnh tim mạch cho mình sau khi đã đọc bài viết này.

TS. Tô Thanh Lịch (Viện Tim mạch VN) - suckhoedoisong

-->đọc tiếp...

Người bệnh tăng huyết áp có nên chơi thể thao?

Lợi ích của việc tập luyện thể dục thể thao là mang lại cho cơ thể một sức khỏe tốt, giúp chúng ta ăn khỏe, ngủ ngon, làm việc dẻo dai, tinh thần sảng khoái, là nhân tố quan trọng giúp sống lâu, sống khỏe. Tuy nhiên đối với người tăng huyết áp có nên luyện tập thể dục thể thao hay không?

Chọn môn thể thao phù hợp

Người tăng huyết áp (THA) cần tập thể dục thể thao đều đặn, nhưng không phải môn nào cũng tập được, cường độ nặng mấy cũng tập được, bởi mọi cố gắng quá sức đều đi ngược lại tác dụng. Vậy người tăng huyết áp cần tập luyện mức độ nào?

Người THA chỉ nên tập vừa sức mình, vừa với sức chịu đựng của hệ tim mạch, nhưng cũng không nên tập ít quá hay nhẹ quá. Để biết thế nào là vừa với sức mình, người THA chỉ việc để ý khi thấy bắt đầu ra mồ hôi hay "mồ hôi ra sâm sấp" là "vừa" rồi đấy. Phải nói thêm rằng mùa đông người THA thì mặc thêm quần áo đủ ấm để tập, mùa hè người THA có thể mặc quần áo mỏng hơn nên vẫn có thể lấy "tiêu chuẩn" là bắt đầu ra mồ hôi để biết đã tập vừa sức. Từ đó người THA có kinh nghiệm, chẳng hạn tập khoảng nửa tiếng và chỉ nên tập mỗi động tác 2 - 3 lần là vừa sức. Có tác giả khuyên rằng cách tốt nhất để xem tập đã "vừa sức " chưa là đếm mạch cổ tay. Người THA đếm trong một phút xem mạch đập bao nhiêu lần. Tiêu chuẩn "vừa sức"ở các độ tuổi như sau : người 40 - 49 tuổi, mạch 120 lần/phút; người 50 - 59 tuổi, mạch 110 lần/phút; người 60 - 69 tuổi, mạch 100 lần/phút; người trên 70 tuổi, mạch 90 lần/phút. Đối với người trên 60 tuổi nên đếm mạch trước và sau khi tập: nếu sau buổi tập mà mạch tăng 20 lần/phút so với trước khi tập là vừa sức.

Còn khi tập mà thấy mệt, khó thở hay đau ngực thì đã quá sức rồi đấy. Người THA nên dừng buổi tập, nghỉ ngơi để hôm sau tập tiếp. Có điều người THA không nên tham gia thi đấu bất cứ môn thể thao nào, vì sẽ phải chịu sức ép cả về sức lực lẫn tinh thần, mà điều này thì không tốt cho hệ tim mạch chút nào.

Mỗi buổi tập nên khởi động từ từ các khớp toàn thân, từ đầu-cổ, tay, hông, đầu gối, cổ chân rồi mới tập. Khi kết thúc buổi tập cũng không nên ngồi nghỉ ngay, mà nên chạy chầm chậm, sau chuyển sang đi bộ một quãng trước khi dừng hẳn. Khởi động từ từ và kết thúc cũng từ từ là yêu cầu kỹ thuật nhất thiết phải tuân theo để bảo đảm an toàn và hiệu quả của tập luyện.

Người THA cần tập đều đặn, tốt nhất là mỗi ngày tập 20 - 30 phút, hoặc tập 3 lần mỗi tuần, không nên tập kéo dài hơn về thời gian và nặng về cường độ. Một vài nghiên cứu cho thấy: nếu người bệnh tăng huyết áp vận động tay chân thường xuyên trong ngày, thì rất tốt cho tim mạch như: lên xuống cầu thang, quét dọn nhà cửa, chăm sóc cây cảnh... Trái lại nếu chỉ tập vài chục phút thể dục nhưng cả ngày lại ngồi một chỗ thì rất có hại cho sức khỏe.

Người THA nên tập cùng một vài người bạn vì như vậy sẽ thấy vui hơn, có bạn đồng hành, động viên lẫn nhau, vừa tập vừa chăm sóc giúp đỡ nhau nên sẽ yên tâm hơn. Người THA có thể tham gia các câu lạc bộ thể dục dưỡng sinh, khí công...

Người THA hãy chọn một hay nhiều hơn các môn để tập luyện trong số các môn giới thiệu sau đây:

Đi bộ, vừa nhẹ nhàng và an toàn, tuổi nào, giờ nào cũng đi bộ được, có thể đi bộ vài lần trong ngày. Muốn đạt lợi ích thật sự cho tim mạch cần phải đi hơi nhanh, để cho mạch nhanh lên, khi thấy ra mồ hôi sâm sấp và hơi thở gấp một chút là tốt. Nếu trời lạnh, nên mặc đủ ấm lúc mới đi, sau đó người nóng lên thì cởi bớt khăn, áo ra cầm tay, đi thấy "vừa sức" thì kết thúc buổi tập.

Chạy chậm là môn luyện tập rất tốt cho người THA, bắt đầu bạn chạy thật chậm, sau đó nhanh dần lên và khi thấy chớm mệt thì chạy chậm dần lại, rồi chuyển sang đi bộ trước khi kết thúc buổi tập.

Bơi lội là môn cũng thích hợp với người tăng huyết áp. Nếu có điều kiện, nên bơi ở bể bơi có nước nóng sẽ rất tốt cho người tăng huyết áp. Người THA cần khởi động từ từ và kết thúc từ từ.

Bóng bàn, cầu lông là những môn thể thao nhẹ nhàng, an toàn với người tăng huyết áp. Cười đùa trong khi chơi cũng rất tốt cho người bệnh tim mạch.

Khí công dưỡng sinh, Yoga: các môn này tác động đến hoạt động thần kinh trung ương, đến hệ hô hấp và tim mạch cho nên có tác dụng tốt đến sức khỏe và tim mạch.

Người THA không nên tập các môn thể thao có cường độ nặng vừa tốn sức vừa tăng gánh nặng cho tim mạch như: cử tạ, leo núi, bóng đá, quyền anh, tennis...

Tập hay không tập?

Do bệnh tăng huyết áp có thể dẫn đến tai biến mạch máu não hoặc nhồi máu cơ tim nên từ trước đến nay nhiều bệnh nhân tăng huyết áp không dám luyện tập các môn thể thao như chạy, bơi, đánh bóng chuyền, bóng bàn, cầu lông... Nay nhờ các công trình nghiên cứu đã cho thấy: người tăng huyết áp không những không phải kiêng thể dục, thể thao mà còn cần phải luyện tập thể dục thể thao một cách đều đặn để giúp ổn định huyết áp. Bởi những hoạt động thể lực làm cho các mạch máu lưu thông, đàn hồi, dẻo dai hơn; trái tim được cung cấp oxy và chất dinh dưỡng đầy đủ hơn, nên làm việc được tốt hơn, đẩy máu nhiều hơn đến não, phổi, thận, gan và các cơ bắp; não được tưới máu đầy đủ nên chỉ huy hoạt động của mọi cơ quan trong cơ thể tốt hơn, làm cho tinh thần sảng khoái, lạc quan, yêu đời. Nhờ vận động thường xuyên đều đặn mà khí huyết lưu thông, huyết áp không những không tăng mà còn ổn định ở trị số trung bình hoặc không tăng cao hơn nữa.

ThS. Nguyễn Mạnh Hà - skđs

-->đọc tiếp...

Đã có thể thay van động mạch chủ qua da

Van Corevalve Revalving.

Phẫu thuật thay van động mạch chủ (ĐMC) là tiêu chuẩn điều trị vàng cho các trường hợp hẹp van ĐMC có triệu chứng. Tuy nhiên nhiều bệnh nhân hẹp van ĐMC đến bệnh viện có kèm theo nhiều bệnh lý trầm trọng khác, làm tăng nguy cơ tử vong liên quan đến phẫu thuật hay không thể phẫu thuật được. Sự xuất hiện của kỹ thuật thay van ĐMC qua da trở thành giải pháp tối ưu nhất cho những bệnh nhân này, đồng thời khẳng định một bước tiến mới của tim mạch can thiệp.


Niềm hy vọng của bệnh nhân có nguy cơ cao

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ và có ảnh hưởng đến tỷ lệ tử vong khi phẫu thuật thay van ĐMC. Có 5 yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến tỷ lệ tử vong bao gồm bệnh nhân lớn tuổi (trên 80 tuổi), suy tim mức độ nặng (> độ 3), chức năng tâm thu thất trái giảm nặng (EF < 30%), tiền sử nhồi máu cơ tim, thay van ĐMC cấp cứu hay kết hợp cùng phẫu thuật bắc cầu nối chủ-vành. Thêm vào đó, một số điều kiện phẫu thuật làm cho thay van ĐMC có thách thức nhiều hơn và nguy cơ phẫu thuật cao hơn như: phẫu thuật lại trên bệnh nhân đã phẫu thuật bắc cầu nối chủ-vành; ĐMC lên bị vôi hoá nặng, bị xơ vữa nặng hay mỏng manh dễ vỡ; trung thất bị chiếu xạ hay cơ tim bị tổn thương do tia xạ. Hiện nay, nhiều bệnh nhân hẹp van ĐMC đến bệnh viện có kèm theo nhiều bệnh lý trầm trọng khác, đặc biệt là bệnh động mạch vành, đã phẫu thuật bắc cầu nối chủ-vành và có tỷ lệ cao bị suy tim trái. Do vậy, kỹ thuật thay van ĐMC qua da mang đến một phương pháp ít xâm lấn hơn vì tránh được phải mở lồng ngực, tuần hoàn ngoài cơ thể, do vậy mang đến một phương pháp điều trị thay thế cho các bệnh nhân cần phải thay van ĐMC nhưng có nguy cơ quá cao.

Sự kết hợp giữa ngoại khoa, can thiệp và gây mê hồi sức sẽ đem lại kết quả tốt nhất Hiện nay có hai loại dụng cụ được sử dụng trên thế giới: Van Edwards SAPIEN bao gồm 3 lá van làm bằng màng ngoài tim của bò được khâu gắn trên một khung giá đỡ (stent) hình ống làm bằng thép không gỉ và hệ thống van Corevalve Revalving bao gồm 3 lá van được làm bằng màng ngoài tim lợn gắn trên một khung giá đỡ (stent) tự nở được làm bằng notinol, một kim loại nhớ hình. Thay van ĐMC qua da được tiến hành dưới màn huỳnh quang tăng sáng và dưới sự hướng dẫn của siêu âm tim qua thực quản. Lý tưởng là thủ thuật được tiến hành tại một phòng mổ ghép bao gồm đầy đủ các phương tiện kỹ thuật can thiệp tim mạch và phẫu thuật tim mạch. Một sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các nhà phẫu thuật tim mạch, can thiệp tim mạch và gây mê là điều kiện tiên quyết để đảm bảo cho sự thành công của thủ thuật. Tại nhiều trung tâm tim mạch lớn trên thế giới, thay van ĐMC qua da đã được thực hiện một cách thường qui hằng ngày.

Tỷ lệ thành công của thủ thuật và tỷ lệ sống còn đã tăng lên một cách nhanh chóng do kinh nghiệm của phẫu thuật viên, sự cải tiến kỹ thuật, sự thiết kế tinh vi của các dụng cụ và sự lựa chọn các bệnh nhân phù hợp hơn. Các bệnh nhân được thay van ĐMC qua da sẽ được khám xét một cách cẩn thận, tổng thể để lựa chọn đường vào cấy ghép van: qua động mạch đùi, qua động mạch dưới đòn, hay qua mỏm tim. Lượng giá cẩn thận các yếu tố nguy cơ và lựa chọn các dụng cụ phù hợp cho từng người bệnh. Bệnh động mạch vành kèm theo cần được can thiệp trước khi thay van. Cần sẵn sàng các biện pháp dự phòng biến chứng khi làm thủ thuật

Một phòng mổ ghép với đầy đủ các phương tiện chụp mạch số hoá và hệ thống theo dõi huyết động rất cần thiết khi tiến hành các thủ thuật phức tạp. Các phương tiện chẩn đoán hình ảnh có chất lượng cao rất quan trọng. Siêu âm tim qua thực quản cung cấp những thông tin chi tiết về vị trí chính xác của các dụng cụ. Giúp phân biệt giữa hở trung tâm hay cạnh van ĐMC sau khi đặt van và giúp phát hiện các biến chứng như tràn dịch màng tim cấp trước khi nó gây ra các ảnh hưởng đến huyết động. Mặc dù ít khi cần đến nhưng máy tim phổi nhân tạo phải được đặt ở chế độ sẵn sàng để đề phòng các biến chứng không lường trước có thể xảy ra (tắc lỗ vào của động mạch vành, suy tim trái cấp tính). Các phương tiện để xử trí các biến chứng, bóng nong và stent động mạch vành, các dụng cụ để chọc tháo dịch màng ngoài tim cũng cần sẵn sàng.

Bản thân thủ thuật thay van ĐMC qua da đã trở nên rất an toàn và có thể dự đoán trước được nhờ sự phối hợp cẩn thận và động bộ giữa từng thành viên trong nhóm can thiệp: mỗi bước của thủ thuật được phân công trước và thời điểm chính xác tiến hành tạo nhịp tim nhanh khi bơm bóng nong van ĐMC và bơm bóng để cấy van ĐMC là điều vô cùng quan trọng. Cần tập luyện trước khi tiến hành thủ thuật để đảm bảo các thao tác được chính xác và ngay lập tức.

Tuy nhiên, cấy van ĐMC tự nở có thể được tiến hành một cách không vội vàng, cho phép thời gian dư dật để hiệu chỉnh vị trí trước khi cấy van vì dòng máu chỉ bị ảnh hưởng trong một khoảng thời gian rất ngắn trong khi tiến hành thủ thuật. Với cấy van ĐMC bằng bóng thì vị trí đặt van phải được lựa chọn với độ chính xác rất cao. Việc di chuyển của van theo sự co bóp của tim trong quá trình thay van có thể được loại trừ bằng cách tạo nhịp tim với tần số rất nhanh. Cần có hai phẫu thuật viên cùng phối hợp với nhau một cách chặt chẽ trong khi tiến hành cấy van. Trong khi phẫu thuật viên thứ nhất chịu trách nhiệm bơm bóng thì phẫu thuật viên thứ hai đảm bảo duy trì dụng cụ ở đúng vị trí cần đặt.

Vị trí chọc mạch ở động mạch đùi được khâu lại bằng thiết bị khâu mạch qua da. Trong thời gian tới, việc giảm kích thước của các dụng cụ giúp làm giảm các biến chứng liên quan đến thủ thuật và tăng tỉ lệ thành công cũng như chỉ định của thủ thuật.

PGS.TS. Nguyễn Quang Tuấn - skđs

-->đọc tiếp...

5 “hiểu biết” sai lầm về bệnh cao huyết áp

1. Có không ít người cho rằng: huyết áp (HA) tăng cao cùng với tuổi tác là hiện tượng bình thường?

HA sẽ tăng tỷ lệ thuận với độ tuổi, đặc biệt là vào giai đoạn lão hóa, HA tối đa tăng rõ rệt nhất. Tuy nhiên, đây cũng không phải là một hiện tượng bình thường, mà rất có hại sức khỏe. Người có HA tối đa cao có nguy cơ gặp phải các tai biến nguy hiểm cao hơn từ 3 – 6 lần so với người có HA tối đa bình thường, cần có biện pháp điều trị để phòng ngừa các bệnh về tim và mạch máu não.

2. Căng thẳng cao độ sẽ dẫn đến cao HA?

Có một số người cao tuổi cho rằng, “cao HA” dùng để chỉ những người bị kích thích về tinh thần và bị căng thẳng về thần kinh. Dựa trên quan điểm sai lầm đó, một số người mắc bệnh cao HA chỉ uống thuốc khi bản thân họ cảm thấy khó chịu, căng thẳng về tinh thần, kiểu uống thuốc này chẳng khác gì uống mấy viên tetracyclin khi cảm thấy nhức đầu. Nhưng nên biết rằng, cao HA không chỉ do đơn giản là sự căng thẳng về tinh thần, có rất nhiều người sống trong điều kiện thoải mái nhẹ nhàng mà vẫn bị cao HA, “cao” ở đây có ý là quá mức, “áp” là chỉ áp lực của dòng máu lưu thông lên trên thành mạch. Đối với áp lực máu lưu thông cao như vậy, nếu không giảm bớt sẽ làm giảm tuổi thọ của con người.

3. Đánh giá bệnh nặng nhẹ bằng cảm giác của mình?

Triệu chứng của bệnh cao HA và tình trạng bệnh tật đôi khi không giống nhau. Triệu chứng rất rõ ràng nhưng đôi khi HA lại không cao. Ngược lại, có những người HA rất cao nhưng triệu chứng lâm sàng rất nghèo nàn. Do không nhận biết được chính xác các triệu chứng của bệnh, nên họ sẽ không uống thuốc, dẫn tới các chứng bệnh khác cùng phát sinh như: tim phì đại, nhồi máu cơ tim… Còn với người cao HA mà triệu chứng lâm sàng không có cũng cần tiến hành điều trị giảm HA một cách tích cực, điều này phụ thuộc vào tuổi tác, chỉ số HA, tình trạng tổn thương của các phủ tạng như: tim, não, thận và các nhân tố gây nguy hiểm khác.


4. Tự chọn lấy biện pháp điều trị giảm HA cho bản thân?

Có một số người, khi bác sĩ khuyên song song với việc uống thuốc HA hàng ngày, cần phải chú ý thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt như: giảm béo, năng tập thể dục thể thao, ăn giảm muối thì lại cho rằng họ không cần uống thuốc mà chỉ cần chọn lấy một trong những cách như trên để thay thế cho phương pháp điều trị mà bác sĩ đã chỉ định. Trên thực tế, tuyệt đại đa số những phương pháp ngoài uống thuốc như vừa nêu trên chỉ là các phương pháp hỗ trợ, chứ không thể thay thế được việc điều trị bằng thuốc, cách làm như trên hoàn toàn sai lầm. Cho đến bây giờ, vẫn chưa có một nghiên cứu nào chứng minh được rằng, các phương pháp hỗ trợ dùng điều trị cao HA có tác dụng làm giảm tỷ lệ hoặc phòng tránh được các bệnh về tim mạch do cao HA gây ra.

5. Lạc quan thái quá về kết quả điều trị, cho là bệnh sẽ khỏi hoàn toàn, nên tự ý không uống thuốc?

Rất nhiều người bị bệnh cao HA, sau khi nhờ uống thuốc đã làm cho HA trở lại mức mà theo bác sĩ trực tiếp điều trị là bình thường, thế là họ tự cho phép mình ngừng không uống thuốc, với họ cho rằng mình đã hoàn toàn khỏe mạnh trở lại, không cần đến thuốc nữa. Trên thực tế, số lượng người mắc bệnh cao HA mà điều trị khỏi rất hiếm, cần phải cảnh giác, liên tục kiểm tra, điều chỉnh nhằm phòng chống những biến chứng do nó gây ra. Vì vậy, phần lớn những người cao HA đều phải uống thuốc HA suốt đời.

Qua một số những “hiểu biết” sai lầm về bệnh cao HA của bệnh nhân, chúng tôi muốn nhắc nhở tới tất cả mọi người, những người chưa, sẽ và đã mắc bệnh HA cao là luôn cảnh giác, thường xuyên kiểm tra sức khỏe, duy trì mức độ HA bình thường là tốt nhất, huyết áp tăng cao sẽ dễ dẫn đến nhiều bệnh khác. Tuy nhiên, không phải người HA 150mmHg thì sẽ an toàn hơn người có HA 200mmHg. Sự an toàn tính mạng chủ yếu là do ý thức bảo vệ sức khỏe. Người HA cao 200mmHg mà biết cách chú ý giữ gìn, uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, sống điều độ tập luyện thường xuyên thì sẽ giúp HA ổn định lại. Ngược lại, người HA vốn chỉ ở mức 150mmHg mà không chịu giữ gìn, ăn uống “vô tội vạ”, không tập luyện thường xuyên thì rất dễ tiến triển thành bệnh nặng.

BS. THU HƯƠNG - skđs

-->đọc tiếp...

Tăng huyết áp, giáp suy thận?

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy: tăng huyết áp (THA) gây suy thận và ngược lại, suy thận lại gây biến chứng THA. Vấn đề đặt ra là phải kiểm soát được huyết áp để tránh bị suy thận. Đồng thời cần điều trị tốt suy thận mới hạn chế được THA.

THA và suy thận tác động lẫn nhau

Nếu bạn bị THA thì cùng với thời gian, tình trạng huyết áp cao sẽ phá hủy các mạch máu trong cơ thể, làm giảm lượng máu cung cấp đến thận và các cơ quan khác. Huyết áp tăng cao còn phá hủy bộ lọc ở cầu thận, dẫn đến hậu quả là thận không thể loại bỏ những chất cặn bã độc hại cũng như nước dư thừa ra ngoài. Nước ứ thừa ở trong hệ mạch máu ngày một nhiều làm huyết áp lại càng tăng cao hơn. Do đó, THA là nguyên nhân chính dẫn đến suy thận mạn.

Trong cơ thể, thận có chức năng là giữ cho huyết áp được ổn định. Nhưng khi thận của bạn bị tổn thương, khả năng điều hòa huyết áp suy giảm làm cho huyết áp tăng cao. Nếu bạn bị suy thận, bệnh THA làm cho bệnh thận của bạn càng tăng nặng. Như vậy, THA có thể là một biến chứng của suy thận mạn. Nếu rơi vào tình trạng này, bạn cần thực hiện đúng chỉ định điều trị của bác sĩ nhằm kiểm soát huyết áp ở mức cho phép, hãm tốc độ tổn thương thận không bị ngày càng xấu đi và phòng tránh bệnh tim bởi THA còn gây tổn thương tim.

Cách ngăn chặn và điều trị suy thận?

Một khi đã bị THA thì nguy cơ bị suy thận là khá cao. Bạn cần đi khám để xem bác sĩ có yêu cầu bạn làm thêm các xét nghiệm nhằm đánh giá chức năng thận của bạn. Những xét nghiệm cần làm gồm: xét nghiệm creatinine máu để đánh giá mức lọc máu cầu thận (GFR), từ đây có thể biết chức năng thận của bạn, nếu GFR quá thấp, nghĩa là thận không còn khả năng loại bỏ các chất thải độc hại và nước dư thừa trong máu; xét nghiệm nước tiểu xem có protein không, khi có protein trong nước tiểu là một dấu hiệu cho thấy thận đã bị tổn thương, lượng protein càng cao chứng tỏ thận bị tổn thương càng nặng và bạn có thể bị tổn thương cả tim. Nếu đã bị suy thận thì bên cạnh xét nghiệm kiểm tra GFR và protein nước tiểu, cần phải làm thêm các xét nghiệm: siêu âm để kiểm tra thận xem có vấn đề gì bất thường về kích cỡ, cấu trúc hoặc có tắc nghẽn; điện tâm đồ kiểm tra chức năng tim; xét nghiệm glucose, lipid (mỡ, cholesterol) trong máu; kiểm tra cân nặng và chiều cao để tính chỉ số BMI.

Khi bạn đã theo một phác đồ điều trị ổn định, bạn có thể không cần đi khám bệnh thường xuyên. Bệnh nhân chỉ cần gặp bác sĩ trong các trường hợp: bắt đầu dùng một loại thuốc mới; phải thay đổi liều dùng của thuốc; bệnh thận tổn thương nặng hơn; không thể kiểm soát được huyết áp... Giai đoạn này ngoài các xét nghiệm đánh giá mức độ suy thận, bạn còn được đo lượng kali trong máu, vì khi thận bị suy, lượng kali có thể tăng cao trong máu, rất nguy hiểm cho trái tim. Mặt khác, một số loại thuốc điều trị THA và suy thận cũng có thể làm tăng lượng kali. Bác sĩ sẽ chỉ định thực đơn ăn kiêng cho bạn nếu lượng kali trong máu bạn tăng cao.

Điều trị thế nào nếu bị cả THA và suy thận?

Mục tiêu điều trị cần đạt được là: kiểm soát huyết áp dưới 130/80mmHg; ngăn chặn thận không bị tổn thương nặng thêm; giảm nguy cơ bị bệnh tim. Để đạt được những mục tiêu này, bạn cần tuân thủ theo một phác đồ điều trị phù hợp với bệnh suy thận, có thể bác sĩ sẽ yêu cầu bạn khám thêm bởi chuyên gia về thận hoặc huyết áp để có được một phương pháp điều trị tối ưu. Bạn cũng cần kết hợp ăn kiêng và thực hiện một lối sống phù hợp với giai đoạn suy thận. Nếu ở giai đoạn 1 - 2, bạn ăn chế độ nhiều trái cây, rau, bơ sữa; ở giai đoạn 2 - 3, bạn cần phải ăn nhạt dưới 2.400mg mỗi ngày, giảm chất béo và cholesterol vì chúng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim; giai đoạn 3 - 4 để hạn chế những bệnh về xương, bạn cần kiểm soát lượng protein, ăn rất ít thức ăn chứa nhiều phốtpho (vì nó sẽ làm tăng nguy cơ bị bệnh về xương) như sữa, phomát, sữa chua, bia, coca; giảm lượng kali trong bữa ăn. Ngoài ra, bạn cần phải giảm cân nếu đang béo quá; nên tập thể dục nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày; không uống rượu, bia; không hút thuốc lá. Dùng thuốc điều trị THA phối hợp từ 2 loại trở lên; kèm theo thuốc lợi tiểu. Bạn không được tự ý bỏ thuốc, không kiểm soát huyết áp là nguy hiểm vẫn rình rập bạn vì THA là "kẻ giết người thầm lặng".

Cách kiểm soát huyết áp

Trị số huyết áp bình thường của người lớn 18 tuổi trở lên thường ở mức 110/70mmHg - 120/80mmHg. Nếu huyết áp tối đa từ 120 - 139mmHg và huyết áp tối thiểu từ 80 - 89 có khả năng bị THA, bạn cần theo dõi và thực hiện các bước kiểm soát huyết áp. Khi huyết áp đo được từ 140/90mmHg trở lên là bạn đã bị THA.

Bệnh THA thường không có triệu chứng rõ rệt nên nó được gọi là "kẻ giết người thầm lặng". Vì vậy, muốn biết huyết áp của bạn là cao, thấp hay bình thường, cách duy nhất là đo huyết áp. Có nhiều loại máy đo huyết áp: loại máy cơ (do người bóp bóng hơi để đo) và máy điện tử chạy bằng pin. Máy cơ có hai loại phổ biến là máy huyết áp có cột thủy ngân và máy huyết áp có mặt đồng hồ để đọc chỉ số. Các loại máy điện tử thì trị số huyết áp và nhịp tim hiện trên màn hình. Bạn có thể đo huyết áp bằng cách đến khám ở các cơ sở khám chữa bệnh hoặc bạn học cách để tự đo tại nhà. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng một lần đo huyết áp cho kết quả cao cũng chưa chắc là bạn đã bị THA; cần phải có bác sĩ đo sau nhiều lần mà trị số huyết áp vẫn cao, khi đó mới đúng là bạn bị THA. Bạn phải uống thuốc hạ huyết áp hàng ngày, trong thời gian dài, đúng theo chỉ định của thầy thuốc mới mong kiểm soát được huyết áp.

ThS. Nguyễn Mạnh Hà -suckhoedoisong

-->đọc tiếp...