Tăng nguy cơ bệnh tim nếu xem tivi 4 tiếng mỗi ngày

Xem tivi hay chơi game trong1 giai đoạn dài rất nguy hiểm cho tim, cho dù bạn luyện tập nhiều bao nhiêu đi nữa, các nhà khoa học cho biết.

Nguy cơ mắc bệnh tim cũng như tổn thọ luôn hiện hữu với những người dành hơn 4 tiếng mỗi ngày ngồi dán mắt vào màn hình.

BS Emmanuel Stamatakis, khoa Dịch tễ học và Sức khỏe cộng đồng, ĐH London cho biết: “Phân tích của chúng tôi cho thấy xem tivi từ 2 tiếng mỗi ngày trở lên có thể làm tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch.

Nghiên cứu này là nghiên cứu đầu tiên cho thấy sự liên quan giữa thời gian xem truyền hình và nhồi máu cơ tim khi phát hiện ra rằng 48% nguy cơ tử vong liên quan với nguyên nhân xem truyền hình nhiều.

Phát hiện cũng cho thấy tăng 125% nguy cơ tim mạch ở những trường hợp ngồi nhiều hơn 4 tiếng trước màn hình.

Phát hiện này đã bổ sung thêm những bằng chứng về sự liên quan giữa các công việc ngồi nhiều với bệnh tật. Nguy cơ này không liên quan với các yếu tố như hút thuốc, ở tầng lớp xã hội nào và thậm chí cả luyện tập.

BS Stamatakis nói: “Những nguy cơ này không hề giảm dù luyện tập, và phát hiện này cần phải được bổ sung vào khuyến nghị sức khỏe cộng đồng”.

Phát hiện được đăng tải trên tạp chí Tim mạch Mỹ.

dantri

-->đọc tiếp...

Trời rét, người bệnh cao huyết áp dễ tai biến

Dù thời tiết Hà Nội ngày 12-1 ấm hơn vài độ nhưng số người cao tuổi bị hen phế quản, viêm phổi, viêm phế quản, tim mạch... nhập viện do trời lạnh vẫn không giảm.

Trời rét làm nhiều bệnh nhân mắc các bệnh về tim mạch nhập viện. Trong ảnh: các ca khám cấp cứu tại khoa tim mạch Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội chiều 12-1 - Ảnh: Hoàng Ngọc

TS Nguyễn Lân Việt, viện trưởng Viện Tim mạch quốc gia, cho biết mùa rét lượng bệnh nhân cao huyết áp gặp các tai biến nhập viện rất nhiều. Đặc biệt là biến chứng phình tắc động mạch chủ - một loại biến chứng nặng ở bệnh nhân cao huyết áp trước đây ít gặp - nhưng mùa rét năm nay ngày nào cũng có người vào viện và viện đang có một số bệnh nhân rất nặng do phình tắc động mạch chủ.

Theo ông Việt, thời tiết không phải là căn nguyên gây các biến chứng ở người bệnh cao huyết áp, nhưng là yếu tố thuận lợi khiến mạch máu co lại, huyết áp tăng và các biến chứng xuất hiện. Các bệnh nhân phình tắc động mạch chủ sẽ có biểu hiện cây động mạch chủ bị xé toác, nếu vết xé lớn bệnh nhân có thể tử vong, trường hợp nhẹ hơn có thể đột quỵ hoặc hôn mê.

Cũng theo ông Việt, tỉ lệ người bệnh cao huyết áp ở VN tăng rất nhanh, những năm 1960 chỉ khoảng 1% người trưởng thành mắc bệnh này, năm 1992 số người trưởng thành cao huyết áp là 11,2% và điều tra gần đây nhất ở nhóm trên 25 tuổi có tới 25% cao huyết áp. Ông Việt cho biết những trường hợp huyết áp cao đột ngột là thời điểm dễ tai biến nhất.

Ông Việt khuyến cáo người bệnh cao huyết áp cần giữ ấm cơ thể trong thời tiết này. Ngoài mặc đủ ấm, người bệnh cần được bổ sung nhiệt bằng các biện pháp như sưởi ấm, cung cấp đủ dinh dưỡng. Người bệnh cao huyết áp cần uống thuốc đều đặn và đo huyết áp thường xuyên trong điều kiện thời tiết lạnh. Cần cảnh giác bị tai biến trong các trường hợp đang ở trong phòng ấm, mở cửa đột ngột và bị gió lùa, hoặc bị tai biến sau khi ra khỏi chăn đột ngột để vào nhà vệ sinh, nhất là vào ban đêm.

TTO

-->đọc tiếp...

Rung nhĩ và suy tim

Tần suất và tỉ lệ mới mắc của suy tim sung huyết ngày càng tăng. Tại Hoa Kỳ ước tính có khoảng 5 triệu người được chẩn đoán suy tim sung huyết.1 Nguyên nhân của sự gia tăng này là do tuổi thọ của dân số ngày càng cao và thời gian sống của những người mắc các bệnh lý tim mạch kéo dài hơn. Rối loạn nhịp thường gặp nhất trong suy tim (ST) là rung nhĩ (RN). RN dự báo một tiên lượng xấu hơn cho bệnh nhân ST và cũng làm nặng thêm các triệu chứng của ST. Tuy nhiên, có hay không việc RN chỉ đơn thuần là một dấu chứng của ST hay là một nguyên nhân gây ST nặng hơn thì không rõ.

RN ảnh hưởng bất lợi lên cả ST tâm thu và ST tâm trương, nhưng không rõ bằng cách nào RN phát triển trên bệnh nhân ST. Có nhiều cơ chế được đưa ra gồm có những thay đổi thần kinh thể dịch, stress oxy hóa, sự xơ hóa, những thay đổi về huyết động và áp động thích nghi kém dẫn đến những bất thường về dẫn truyền điện.2 Một khi được hoạt hóa, một trong các con đường này sẽ thúc đẩy hoạt hóa các cơ chế còn lại theo kiểu vòng phản hồi (feedback-loop) và kết quả làm ST nặng thêm (Hình 1). RN chồng lên ST và vì vậy vẫn là một thách thức điều trị cho các thầy thuốc. Bài tổng quan này sẽ thảo luận về ảnh hưởng tiên lượng của RN trên bệnh nhân ST, chọn lựa điều trị và những bằng chứng ủng hộ những chọn lực này.


RAA

Hình 1. Các cơ chế sinh lý bệnh của suy tim và mối quan hệ của chúng với rung nhĩ.

RAA: Renin – Angiotensin – Aldosterone

Dịch tễ học

Tỉ lệ mới mắc của RN tăng theo mỗi 10 năm tăng của tuổi thọ được chứng minh trong đoàn hệ nghiên cứu Framingham.3 Các nghiên cứu khác cũng xác định tỉ lệ mới mắc này tăng ở những người lớn tuổi.4 Bệnh nhân ST có tỉ lệ mới mắc RN cao hơn bất kể phân suất tống máu (Ejection Fraction = EF) là bao nhiêu. Trong nghiên cứu Framingham (Framingham Heart Study), 1470 người phát triển RN, ST, hoặc cả hai qua khoảng thời gian là 47 năm. Trong số 708 bệnh nhân ST không có RN trước đó, 159 người (22%) xuất hiện RN sau trung bình 4,2 năm (tỉ lệ mới mắc 5,4%/năm). Kết quả cũng tương tự ở những bệnh nhân có RN trước; tỉ lệ mới mắc của ST sau đó là 3,3%/năm. Cũng theo báo cáo của nghiên cứu Framingham, tỉ số chênh (odds ratio) cho sự phát triển của RN sau hai năm ở bệnh nhân ST là 4,5 đối với nam và 4,9 đối với nữ.5

Theo dữ liệu của ADHERE (Acute Decompensated National Heart Failure Registry),6 RN tồn tại như là một bệnh lý đi kèm ở 31% bệnh nhân nhập viện vì ST mất bù cấp. 20% bệnh nhân trong ADHERE có RN khi nhập viện mà chưa có chẩn đoán RN trước đó. Tần suất của RN tăng ở những bệnh nhân có triệu chứng ST nặng hơn. 50% số người tham gia nghiên cứu với phân độ NYHA IV (phân độ suy tim mạn theo chức năng của Hội Tim mạch Nữu Ước) có RN hoặc tiền sử RN.

Một phân tích của thử nghiệm ALPHA (the Registry of the T-wave Alternans in Patients With Heart Failure)7 cho thấy 44% (P=0,001) bệnh nhân ST NYHA II và 43% (P<0,001) ST NYHA III có RN đi kèm.

Nói chung, tần suất của RN trên bệnh nhân ST thay đổi từ <10-50%, tùy theo mức độ nặng của ST và phân độ theo NYHA.

Ảnh hưởng lên chức năng tim

Sự xuất hiện của RN làm giảm chức năng cơ tim thông qua bốn cơ chế:

- Tần số tim nhanh hoặc chậm; nếu kéo dài nhịp nhanh mạn tính có thể dẫn đến bệnh cơ tim do nhịp nhanh.

- Nhịp không đều

- Mất thời kỳ thu nhĩ cần thiết cho đổ đầy thất tối ưu.

- Sự hoạt hóa các chất gây co mạch thần kinh thể dịch như angiotensin II và norepinephrine

Một số bệnh nhân được chẩn đoán bệnh cơ tim giãn nở, suy chức năng thất trái tiên phát do RN nhanh50-52. Hiện tượng này được gọi là bệnh cơ tim do nhịp nhanh (tachycardia-mediated cardiomyopathy). Trong một nghiên cứu liên tiếp trên 213 bệnh ST có RN, bệnh cơ tim do nhịp nhanh là nguyên nhân của 29% các trường hợp53. Chức năng thất trái cải thiện khi kiểm soát được nhịp cũng như tần số tim.

Tiên lượng

Bằng chứng lâm sàng gợi ý bệnh nhân ST kèm RN có tiên lượng xấu hơn.8-10 Hơn nữa, những người bị ST trước đó xuất hiện RN sau này sẽ có tỉ lệ tử vong cao hơn.11 Tuy nhiên, cần lưu ý những hạn chế trong y văn gồm sai lệch tự nhiên của một nghiên cứu dân số thử nghiệm lâm sàng, số lượng nhỏ các phân tích tiền cứu, tính không đồng chất của hội chứng ST, và dữ liệu dựa trên phân tích phân nhóm.

Suy tim tâm thu

Phân tích hồi cứu nghiên cứu SOLVD (the Studies of Left Ventricular Systolic Dysfunction)9 cho thấy tỉ lệ tử vong tăng ở những bệnh nhân không triệu chứng có EF thất trái < 35% nếu có RN (nguy cơ tương đối [RR] 1,34; P=0,002). Đối với những bệnh nhân có triệu chứng, tỉ lệ tử vong cũng gia tăng khi có RN đi kèm.

Một phân tích hồi cứu trên những bệnh nhân NYHA II-IV có EF £ 40% trong nghiên cứu CHARM (the Candesartan in Heart Failure-Assessment of Reduction in Mortality and Morbidity)8 nhận thấy rằng RN kết hợp với tăng nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân 37% (RR 1,8; P=0,04).

Trái lại, trong một phân tích phân nhóm của thử nghiệm COMET (Carvedilol or Metoprolol European Trial)12 đã không chứng minh được sự kết hợp độc lập của RN với tử vong do mọi nguyên nhân tại thời điểm ban đầu ở những bệnh nhân có NYHA II-IV và EF £ 35%. Tuy nhiên, khi RN xuất hiện sau đó trong dân số nghiên cứu, tỉ lệ tử vong toàn bộ tăng rõ rệt (RR 1,9; P<0,0001).12

Những dữ liệu tiền cứu để xác định sự kết hợp giữa RN và ST tâm thu còn hạn chế. Middelkauff và cộng sự7 nghiên cứu tiền cứu mối quan hệ giữa sống còn hay đột tử với RN trên 390 bệnh nhân ST tâm thu NYHA III-IV và có EF trung bình 19%. Những người tham gia được phân so sánh với nhóm chứng theo căn nguyên ST và có đặc điểm huyết động tương tự nhau khi đo bằng catheter động mạch phổi. Kết quả cho thấy RN dự báo độc lập tử vong do mọi nguyên nhân trong quá trình theo dõi dưới 2 năm (tỉ lệ sống còn 52% với RN so với 71% của nhịp xoang; P=0,0013). Ngoài ra, sự sống còn giảm ở những bệnh nhân ST RN có áp lực động mạch phổi bít thấp so với những người có áp lực đổ đầy tăng (sống còn 44% so với 83%; P=0,00001).7

Suy tim tâm thu do thiếu máu cục bộ

Những bệnh nhân bị ST tâm thu do thiếu máu cục bộ (TMCB) dường như tăng tử vong khi có RN. Một số nghiên cứu đã xác nhận sự kết hợp giữa tăng tử vong ở những người có RN xuất hiện trong tiến trình của nhồi máu cơ tim (NMCT) cấp.12

Thử nghiệm VALIANT (the Valsartan in Acute Myocardial Infarction Trial) tiến hành trên những bệnh nhân có tuổi từ 64-72, EF trung bình là 34%, để xác định có hay không NMCT biến chứng ST tâm thu và RN có trước đó hoặc đi kèm ảnh hưởng lên tử vong dài hạn. Kết quả cho thấy tử vong 3 năm tăng ở cả những bệnh nhân có RN trước đó (tỉ số rủi ro HR [Hazard Ratio] 1,25; P=0,03) và RN mới xuất hiện trong tiến trình của NMCT (HR 1,32; P<0,0001).10

RN cũng dự báo tử vong trong ST tâm thu do TMCB theo nghiên cứu tiền cứu của DIAMOND CHF (the Danish Investigations of Arrhythmias and Mortality on Dofetilide Confestive Heart Failure Trial). Tổng cộng 3587 người tham gia vào nghiên cứu có EF ban đầu từ 25-35% với đa số có triệu chứng ST trung bình đến nặng lúc nhập viện. Những bệnh nhân được chẩn đoán RN khi xuất viện có tỉ lệ tử vong cao hơn sau 8 năm theo dõi so với những người không có RN (HR 1,25; P<0,001).13

Suy tim tâm thu không do thiếu máu cục bộ

Dữ liệu về ảnh hưởng lên tử vong của RN trên những bệnh nhân ST tâm thu không do TMCB còn hạn chế. Chỉ 17% số người tham gia vào nghiên cứu PRIME-II có ST tâm thu không do TMCB. Vì vậy không thể phát hiện được khác biệt thích hợp về tử vong trên lâm sàng.

Trong thử nghiệm SOLVD có 31% bệnh nhân ST tâm thu không do TMCB (P<0,001). Tuy nhiên, sự hiện diện của RN trong dân số này không dự báo được tử vong độc lập với các biến lâm sàng khác.9

55% bệnh nhân tham gia vào thử nghiệm của Middlekauff được mô tả ở trên có chẩn đoán ST tâm thu không do TMCB.7 Tuy nhiên, không phát hiện sự kết hợp có ý nghĩa giữa tử vong và RN.

Cuối cùng, thử nghiệm CHF-STAT (the Veterans Affairs Congestive Heart Failure Survival Trial of Antiarrhythmic Therapy)13 đã chứng minh rằng những người ST có RN phát triển trong quá trình nghiên cứu có tỉ lệ tử vong cao hơn. Mặc dù đa số bệnh nhân có ST tâm thu không do TMCB, kết quả này lại không có ý nghĩa thống kê.

Suy tim có chức năng tâm thu bảo tồn

Không có nhiều dữ liệu từ thử nghiệm lâm sàng giúp hướng dẫn điều trị ST có chức năng tâm thu bảo tồn. Nghiên cứu CHARM là một trong số ít thử nghiệm lâm sàng thực hện trên đối tượng này và kết luận rằng RN đi kèm sẽ làm tăng tử vong toàn bộ so với những bệnhnhân có nhịp xoang (24% so với 14%; P=0,04). Đáng chú ý là những bệnh nhân RN bị ST tâm trương có tỉ lệ tử vong cao hơn RN kết hợp với ST tâm thu (HR 1,38 so với 1,8; P=0,04).8

Trong một nghiên cứu trên 840 bệnh nhân ³ 65 tuổi, 80 người (10%) phát triển RN sau thời gian theo dõi trung bình 4 năm.49 Những bệnh nhân có chức năng tâm trương bất thường tăng nguy cơ RN so với những người có chức năng tâm trương bình thường. Sự thư giãn bất thường, chức năng tâm trương giả bình thường, và sự đổ đầy tâm trương hạn chế lần lượt kết hợp với tỉ số rủi ro (HR) là 3,3; 4,8; và 5,3.

Điều trị

Kiểm soát tần số so với kiểm soát nhịp

Chiến lược điều trị tối ưu cho tất cả bệnh nhân RN thì không rõ ràng. Hướng dẫn mới nhất của Trường môn Tim mạch Hoa Kỳ (ACC) về điều trị RN đề cập đến chiến lược kiểm soát nhịp không mang lại lợi ích sống còn so với kiểm soát tần số tim đơn thuần.15 Nghiên cứu lớn nhất và quan trọng nhất cho đến nay là nghiên cứu AFFIRM (the Atrial Fibrillation Follow-Up Investigation of Rhythm Management) tiến hành trên 4060 bệnh nhân và cho kết quả không có thay đổi đáng kể nào về tử vong do mọi nguyên nhân ở những bệnh nhân được phân ngẫu nhiên kiểm soát nhịp bằng thuốc so với kiểm soát tần số tim. Nhiều nghiên cứu khác cũng xác nhận kết quả này.16,17,18

Tuy nhiên, những chứng cứ còn hạn chế, thực tế là nhiều người tham gia nghiên cứu không duy trì được nhịp xoang mặc dù được phân vào nhóm kiểm soát nhịp. Ví dụ, sau 5 năm theo dõi, chỉ có 62,6% bệnh nhân thuộc nhóm kiểm soát nhịp duy trì được nhịp xoang. Để so sánh, 100 người trong nghiên cứu STAF (the Strategies of Treatment in Atrial Fibrillation Study)18 được phân vào nhóm kiểm soát nhịp, nhưng chỉ có 23% duy trì được nhịp xoang sau 3 năm theo dõi. Môt phân tích tiền cứu của AFFIRM xác nhận duy trì nhịp xoang làm tăng tỉ lệ sống còn (HR 0,53; P<0,0001).19 Ngoài ra, các thử nghiệm này cũng hạn chế khả năng áp dụng cho bệnh nhân ST vì số lượng bệnh nhân ST trong các nghiên cứu không nhiều.

Kết quả của nghiên cứu CHF-STAT cho thấy môt lợi ích nhỏ về sống còn ở những bệnh nhân ST chuyển được RN về nhịp xoang bằng amiodarone so với những người vẫn bị RN; tuy nhiên, chỉ 103 bệnh nhân có RN ban đầu.20 Thử nghiệm AF-CHF (Atrial Fibrillation and Congestive Heart Failure) 21 là nghiên cứu lớn nhất cho đến nay được thết kế chuyên biệt để khảo sát có hay không chiến lược kiểm soát nhịp bằng thuốc có lợi trên tử vong so với kiểm soát tần số tim ở bệnh nhân ST. Hội thảo khoa học của Hiệp hội Tim Hoa Kỳ (AHA) 2007 đã báo cáo 1376 trường hợp điều trị ngoại trú có EF £ 35% và NYHA II-IV hoặc EF £ 25% và/hoặc nhập viện vì ST trước đó được phân vào nhóm kiểm soát nhịp bằng một thuốc chống loạn nhịp nhóm III so với kiểm soát tần số tim.21 Ngược lại với kết quả của thử nghiệm AFFIRM, có những khuyến cáo chuyên biệt về điều trị nội khoa cho kiểm soát nhịp và kiểm soát tần số. Sau 2 năm theo dõi không thấy sự khác biệt về tử vong giữa các nhóm. Tỉ lệ chuyển nhóm là đáng kể khi có 21% người tham gia chuyển sang nhánh kiểm soát tần số trong thời gian nghiên cứu. Xu hướng tăng tỉ lệ nhập viện và chi phí cũng phù hợp với các nghiên cứu trước đó.

Mặc dù AF-CHF là nghiên cứu quan trọng nhất cho đến nay thực hiện trên dân số này, nhưng vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu nữa về RN trong ST vì những lý do sau:

- Thứ nhất, thiếu sự chuyển nhóm bệnh nhân để có thể đưa ra kết luận về khác biệt trên tử vong.

- Thứ hai, sự sống còn nhờ duy trì nhịp xoang thay đổi theo căn nguyên của ST.

Những bệnh nhân trong nghiên cứu DIAMOND được phân ngẫu nhiên dùng dofetilide sau chuyển nhịp có tỉ lệ tử vong do mọi nguyên nhân giảm so với nhóm dùng giả dược (RR 0,44; P<0,0001).22 Phân tích này gợi ý rằng những bệnh nhân bị ST tâm thu do TMCB có thể có lợi nhờ duy trì nhịp xoang.

- Thứ ba, tiếp tục duy trì nhịp xoang có lợi cho những bệnh nhân ST nặng hơn.

- Cuối cùng, các tiếp cận thay thế cho kiểm soát nhịp như cắt đốt RN có thể hiệu quả hơn điều trị bằng thuốc hiện nay.

Kiểm soát tần số tim

Không có một kiểm soát tần số tim với tần số tối ưu nào được biết ở tất cả bệnh nhân RN, huống chi là ở bệnh nhân ST. AFFIRM, RACE (the Rate Control versus Electrical Cardioversion), STAF, PIAF (the Pharmacological Intervention in Atrial Fibrillation), và HOT-CAFE (the How to Treat Chronic Atrial Fibrillation) là các thử nghiệm đạt được tần số tim lúc nghỉ 70-90 lần/phút.

Nghiên cứu AFFIRM cũng xác định kiểm soát tần số tim đầy đủ khi hoạt động là < 110 lần/phút trong trắc nghiệm đi bộ 6 phút hoặc < 100 lần/phút khi theo dõi bằng Holter 24 giờ. Ngược lại, nghiên cứu HOT-CAFE báo cáo tần số tim tối đa chấp nhận được khi gắng sức là < 140 lần/phút. Mặc dù các nhóm được kiểm soát tần số ít phải nhập viện hơn, những thử nghiệm này không đánh giá chuyên biệt triệu chứng ST đáp ứng với tần số tim. Không rõ tần số thấp lúc nghỉ và cao lúc gắng sức có ích lợi về bệnh tật và tử vong không.

Digoxin

Digoxin vẫn được sử dụng rộng rãi trong ST nhờ tác dụng trung tính trên tử vong, trong khi lại có lợi trên bệnt tật.23 Digoxin dường như làm chậm tần số tim hiệu quả nhất khi dùng kết hợp với ức chế beta.24 Một nghiên cứu tiền cứu trên 47 bệnh nhân đánh giá sự phối hợp của digoxin và carvedilol trong ST mạn có RN cho thấy dùng hai thuốc làm giảm tần số tim và cải thiện triệu chứng tốt hơn dùng riêng lẻ từng thuốc.25 Do đó digoxin là thuốc ưu tiên hàng đầu để kiểm soát tần số của RN trong ST.

Ức chế beta

Ức chế beta hiệu quả cao trong làm chậm tần số tim. Nghiên cứu theo dõi tần số tim ở những người tam gia nghiên cứu AFFIRM chứng minh ức chế beta được dùng như là thuốc hàng đầu (có hoặc không dùng với digoxin) đạt tần số tim mục tiêu ở 79% bệnh nhân nói chung và 81% bệnh nhân ST, so với dùng đơn độc ức chế canxi nondihydropyridine 54% hay digitalis 58%.26

Mặc dù lợi ích của ức chế beta trong ST là rõ ràng, nhưng lại chưa có nhiều dữ liệu lâm sàng về điều trị ức chế beta trên bệnh nhân ST có RN. Tuy nhiên, dùng ức chế beta trong ST làm giảm được tỉ lệ mới mắc của RN. Một phân tích của thử nghiệm MERIT-HF (Metoprolol CR/XL Randomised Intervention Trial in Chronic Heart Failure)27 cho thấy mặc dù metoprolol tác dụng dài không ảnh hưởng trên tử vong trên bệnh nhân ST có RN nhưng nó làm giảm sự xuất hiện của RN 50% (RR 0,53; P=0,0005). Tương tự, phân tích hồi cứu của US Carvedilol Heart Failure Trials Program cũng không xác định được lợi ích trên tử vong toàn bộ khi dùng thêm carvedilol trong điều trị ST ở bệnh nhân có RN.28 Cuối cùng, nghiên cứu CIBIS II (Cardiac Insufficiency Bisoprolol Study) đã chứng minh tử vong giảm ở những bệnh nhân có nhịp xoang (RR 0,58; P<0,001) nhưng không giảm ở bệnh nhân RN (RR 1,16; P=không ý nghĩa thống kê).29 Tuy nhiên, hướng dẫn về ST của ACC/AHA 2005 khuyên dùng ức chế beta như là thuốc điều trị hàng đầu trong kiểm soát tần số ở bệnh nhân ST.30

Điều trị kiểm soát nhịp bằng thuốc

Nên cân nhắc những lợi ích của duy trì nhịp bằng thuốc với nguy cơ tiềm tàng của nó trước khi bắt đầu điều trị. Cụ thể, nên dùng cẩn thận các thuốc chống loạn nhịp nhóm I và sotalol trong ST tâm thu.31 Không có thử nghiệm nào nghiên cứu về nguy cơ tử vong khi dùng các thuốc nhóm I hay sotalol với ST có chức năng thất trái bảo tồn.

Amiodarone có ảnh hưởng trung tính lên sự sống còn ở bệnh nhân ST tâm thu. Hơn nữa, theo y văn amiodarone rất tốt trong việc duy trì nhịp xoang ở bệnh nhân ST tâm thu. 79% những người tham gia vào nghiên cứu AF-CHF vẫn duy trì nhịp xoang sau 2 năm theo dõi. Ngoài ra, nghiên cứu CHF-STAT báo cáo kết quả 4% tái phát RN ở bệnh nhân ST có RN dùng amiodarone so với giả dược trong điều trị nhịp sau 1 năm theo dõi (P=0,005).13

Dofetilide cũng có vẻ an toàn trong ST tâm thu. Nghiên cứu DIAMOND cho thấy 79% dùng dofetilide duy trì được nhịp xoang sau 1 năm khi so sánh với giả dược.22 Nên dùng khởi đầu dofetilide trong bệnh viện vì nó có thể gây QT dài. Tuy nhiên, nếu chọn lựa bệnh nhân cũng như dùng liều lượng cẩn thận, có thể tránh được tiền loạn nhịp (proarrhythmia). Không rõ ảnh hưởng của dofetilide trong ST không do TMCB.

Loại bỏ chất nền gây RN

Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng liệp pháp thần kinh thể dịch cho những bệnh nhân ST có thể ngăn ngừa sự xuất hiện của RN. Hai phân tích gộp lớn gợi ý ức chế men chuyển và ức chế thụ thể angiotensin có tác dụng tương tự nhau trong phòng ngừa RN ở những bệnh nhân ST tâm thu. Ngoài ra, cả hai nghiên cứu đều chứng minh ức chế renin-angiotensin có thể phòng ngừa RN trong ST tâm thu từ 16-29% so với dânsố chung.32-33

Điều trị bằng máy tạo nhịp

Đối với những bệnh nhân mà chiến lược kiểm soát nhịp bằng thuốc thất bại hoặc vẫn còn triệu chứng mặc dù đã kiểm soát tần số, đốt nút nhĩ thất và đặt máy hai buồng là một chiến lược phù hợp cuối cùng.30 Mặc dù có lợi ích rõ ràng trên triệu chứng, việc đặt điện cực và tạo nhịp nhĩ không chứng minh làm giảm gánh nặng do RN hoặc tử vong ở bệnh nhân RN được đốt nút nhĩ thất.34 Ngoài ra, không có bằng chứng ủng hộ việc tạo nhịp nhĩ vĩnh viễn sẽ làm giảm RN khi không có bệnh lý của nút xoang. Cuối cùng, tạo nhịp vượt tần số hoặc tạo nhịp nhĩ ở các vị trí khác nhau không chứng minh làm giảm tỉ lệ mới mắc của RN ở những bệnh nhân có chỉ định tạo nhịp thất.35

Nên xem xét tạo nhịp hai thất là điều trị hàng đầu ở bệnh nhân ST tâm thu cần đốt nút nhĩ thất để điều trị RN. Nghiên cứu PAVE (The Left Ventricular-Based Cardiac Stimulation Post AV Nodal Ablation Evaluation)41 phân ngẫu nhiên 181 bệnh nhân đặt một buồng thất phải so với tạo nhịp hai buồng thất cho thấy những người được điều trị tái đồng bộ tim (CRT) có chức năng thất trái tốt hơn (46% so với 41%; P=0,03) và cải thiện được khả năng gắng sức (31% so với 24%; P=0,04).41

Không có bằng chứng ủng hộ tạo nhịp nhĩ để cải thiện hoặc phòng ngừa RN ở những bệnh nhân ST thích hợp cho điều trị tái đồng bộ tim.

Cắt đốt điện sinh lý qua catheter

Cô lập tĩnh mạch phổi và đốt RN hứa hẹn là một biện pháp thay thế cho kiểm soát nhịp bằng thuốc.45 Tuy nhiên, hướng dẫn hiện tại khuyên đốt RN cho những bệnh nhân không có dãn lớn nhĩ trái và không dung nạp với dùng thuốc chống loạn nhịp.46 Không có nhiều dữ liệu từ các thử nghiệm lâm sàng ủng hộ đốt RN trong ST.

Điều trị phẫu thuật

Thủ thuật Cox-Maze sử dụng cắt đốt bằng năng lượng hoặc đường cắt phẫu thuật để cách ly các tĩnh mạch phổi, tạo những đường ngăn cách qua cả hai nhĩ, nhờ đó ngăn cản hình thành cũng như dẫn truyền RN. Một phân tích gộp điều trị RN bằng phẫu thuật cho kết quả tỉ lệ thành công bằng kỹ thuật cắt đốt là 78,3% và bằng kỹ thuật cắt và khâu là 84,9% (P=0,03).48 Tuy nhiên, điều trị phẫu thuật để dành cho bệnh nhân nào có các phẫu thuật tim khác đồng thời.

Kết luận

RN và ST đều thường gặp và là những bệnh phức tạp. Bệnh nhân bị ST sẽ có tỉ lệ cao bị RN và tỉ lệ này tăng theo độ nặng của ST. Khi RN xuất hiện trên bệnh nhân ST, các chiến lược điều trị trở nên khó khăn hơn. RN là một dầu hiệu tiên lượng cấu cho ST, do đó loại bỏ RN là hợp logic, thế nhưng lại không có nhiều dữ liệu lâm sàng ủng hộ điều này. Trước tiên nên cố gắng chuyển rung RN về nhịp xoang, nếu không thành công thì kiểm soát tần số tim tích cực.

Có thể can thiệp điều trị RN bằng tạo nhịp hai buồng thất. Những bệnh nhân RN nào có chỉ định điều trị tái đồng bộ tim nên kiểm soát tốt tần số để đảm bảo tạo nhịp hai buồng thích hợp. Nếu không kiểm soát được tần số, xem xét cắt đốt nút nhĩ thất. Tất cả bệnh nhân ST tâm thu có RN được đốt nút nhĩ thất cần điều trị tái đồng bộ tim. Nếu bệnh nhân ST có RN phải phẫu thuật tim, xem xét cắt đốt bằng thủ thuật Cox-Maze và thắt tiểu nhĩ trái.

Không có phương pháp điều trị nào lý tưởng để áp dụng cho mọi bệnh nhân ST có RN ngoại trừ phòng ngừa thuyên tắc huyết khối. Nên chọn lựa điều trị phù hợp cho từng cá nhân.

BS. Lê Hoài Nam*
PGS.TS. Châu Ngọc Hoa*
* Giảng viên Bộ môn Nội - Đại học Y Dược TP.HCM

-->đọc tiếp...

Sát thủ” giấu mặt

Trong khi các bệnh truyền nhiễm đang từng bước được đẩy lùi thì tỉ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm như tim mạch, đái tháo đường, ung thư, phổi tắc nghẽn mãn tính... lại gia tăng đến mức báo động

Tại hội thảo “Hoạt động thể lực và lối sống trong phòng và điều trị bệnh không lây nhiễm” do Đại học Y Hà Nội và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tổ chức ngày 21-12 ở Hà Nội, các chuyên gia y tế đã cảnh báo về sự gia tăng chóng mặt của các bệnh không lây nhiễm.

Tỉ lệ tử vong cao

Theo thạc sĩ Lại Đức Trường, Văn phòng WHO tại VN, trong tổng số hơn 500.000 ca tử vong các loại được thống kê tại các cơ sở điều trị, có hơn 350.000 trường hợp tử vong vì các bệnh không lây nhiễm như tim mạch, ung thư, đột qụy, phổi tắc nghẽn mãn tính, đái tháo đường (tỉ lệ 70%)... Ông Trường cho biết thêm, thực tế số mắc và tử vong do các bệnh không lây nhiễm có thể cao hơn nhiều vì phần lớn đây là bệnh không phải điều trị tức thời.

Tại VN, bệnh không lây nhiễm chiếm hơn 60% ca tử vong tại các cơ sở y tế và tỉ lệ này cao gấp 4 lần so với bệnh lây nhiễm. “Điều tra trong cộng đồng năm 2006, cho thấy tỉ lệ tăng huyết áp chỉ là 16,3% ở người trưởng thành thì năm 2008, con số này vọt lên 27%.

Thậm chí ở TPHCM, tỉ lệ tăng huyết áp là 43%, Đồng Tháp: 37%...”- ông Trường cảnh báo. Một bệnh lý khác là đái tháo đường cũng đang gia tăng báo động.

Vận động thể lực sẽ giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm

Nếu như năm 2002 chỉ có khoảng 2,7% dân số mắc bệnh này thì 6 năm sau đã tăng lên gấp đôi ở mức 5,4%. Mỗi năm trên toàn quốc cũng có thêm khoảng 150.000 bệnh nhân ung thư mới, trong đó khoảng 70.000-80.000 người tử vong do căn bệnh này.

GS-TS Nguyễn Văn Tuấn, Viện Gavan (Úc), cho biết tỉ lệ mắc và tử vong do các bệnh không lây nhiễm ở VN không có sự khác biệt nhiều so với thế giới; nếu có chỉ là đối tượng mắc bệnh.

“Tại Úc, những người mắc bệnh đái tháo đường, tim mạch, huyết áp... thường có thu nhập thấp, ít có điều kiện tiếp cận các thông tin y tế. Trong khi đó ở VN, người mắc bệnh thường là những người giàu có.

Quan tâm hơn đến vận động thể lực

Theo GS-TS Nguyễn Văn Tuấn, ở các nước phát triển, bác sĩ coi vận động thể lực như một “liều thuốc” trong đơn thuốc ngừa bệnh cho cộng đồng nhưng ở VN, vấn đề này chưa được quan tâm. Theo các nghiên cứu, cùng khẩu phần năng lượng như nhau, nhóm người ít vận động sẽ có nguy cơ bị béo phì và mắc một số bệnh không lây nhiễm khác cao hơn so với nhóm người vận động nhiều. Nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường ở người lười vận động cao gấp 5 lần người vận động thường xuyên, và nếu đi bộ thường xuyên, nguy cơ gẫy cổ xương đùi giảm 2 lần so với nhóm lười vận động. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo thầy thuốc lâm sàng nên tư vấn cho bệnh nhân về hoạt động thể lực khoảng 30 phút mỗi ngày dựa trên tình trạng sức khỏe và lối sống của từng người.
Tại Hà Nội, TPHCM, tỉ lệ mắc đái tháo đường cao hơn nhiều so với thống kê chung (11% ở nam giới và 13% ở nữ giới). Tình trạng loãng xương cũng chiếm tới 20% ở phụ nữ tại hai TP này”- GS Tuấn cho biết.

“Thuốc” nào phòng bệnh?

Tại hội thảo, các chuyên gia y tế đều bày tỏ nỗi lo gánh nặng của bệnh không lây nhiễm ở các nước nghèo. Thạc sĩ Lại Đức Trường cho rằng đây là bệnh không thể chữa khỏi được, để lại nhiều biến chứng và là nguyên nhân dẫn đến vòng luẩn quẩn đói nghèo do bệnh tật.

Tuy nhiên, 80% bệnh tim mạch giai đoạn đầu, đột quỵ, đái tháo đường và trên 40% các bệnh ung thư có thể được phòng ngừa thông qua việc ăn uống hợp lý, hoạt động thể lực đều đặn và không hút thuốc lá.

Theo GS Nguyễn Văn Tuấn, lối sống ít vận động, xem tivi nhiều, làm việc thường xuyên với máy vi tính, lái xe hơi... và khẩu phần ăn dư thừa năng lượng sẽ dẫn tới béo phì, tăng huyết áp, đái tháo đường.

Một nguyên nhân khác là tình trạng lạm dụng rượu bia và hút thuốc lá. Đây là căn nguyên của 1/3 số ca ung thư phổi, thanh quản, thực quản, miệng, vòm họng, dạ dày... và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, huyết áp. Không những thế, lạm dụng rượu dễ dẫn đến rối loạn tâm thần, rối loạn cảm xúc và hành vi.

PGS-TS Lê Bạch Mai, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, cũng khuyến cáo dinh dưỡng hợp lý là chế độ ăn cần đủ, đa dạng, chủ yếu dựa vào các thức ăn có nguồn gốc thực vật, hạn chế ăn mặn và ăn nhiều rau quả tươi sẽ giảm nguy cơ đối với hầu hết các loại ung thư, bệnh tim mạch.
NLD

-->đọc tiếp...

Sống vui sống khỏe nhờ khiêu vũ

Khiêu vũ có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhất là lợi ích cho tim mạch, xương khớp, tinh thần, cho cả thể chất và tâm hồn của con người.

Lợi ích cho tim mạch

Nhiều nghiên cứu cho thấy, động mạch của người khiêu vũ thường xuyên đàn hồi tốt hơn so với nhóm không vận động, nên họ tránh được xơ vữa động mạch. Họ có giấc ngủ ngon, thấy yêu đời, thích thú tham gia các sinh hoạt giải trí, làm việc nhẹ trong nhà cũng như quan hệ tình dục tốt hơn. Các chuyên gia cho rằng, ở người bị suy tim mạn tính, khiêu vũ có khả năng tạo ra những ích lợi sinh lý giống như với vận động thể hình.

Xương khớp chắc khỏe nhờ khiêu vũ

Ý kiến của chuyên gia khiêu vũ trị liệu Jane Wilson Cathcart là: “Phương thức trị liệu tốt nhất cho viêm xương khớp là cử động vì cử động nuôi dưỡng khớp. Khiêu vũ dìu ta vào những cử động mà ta nghĩ rằng không bao giờ thực hiện được”. Về cấu tạo giải phẫu, khớp có một đĩa sụn ở giữa để chịu đựng sức va chạm khi cử động, nhưng sụn không có mạch máu mà chỉ được nuôi dưỡng bằng chất dinh dưỡng của các mạch máu ở gần thấm vào khi khớp co duỗi. Khi khiêu vũ, xương khớp luôn luôn được vận động, nhờ đó sụn được nuôi dưỡng tốt hơn.

Lợi ích đối với tinh thần

Nhiều công trình nghiên cho thấy: người cao tuổi tham gia khiêu vũ đều giảm nguy cơ bị sa sút trí tuệ. Bệnh nhân Alzheimer có thể nhớ lại nhiều điều khi họ khiêu vũ với những điệu nhạc và bài hát quen thuộc. Khi khiêu vũ bạn phải động não tập trung với điệu nhạc, bước đi, cho nên trí óc luôn luôn làm việc nên rất có ích lợi.

Khiêu vũ tăng lưu lượng máu lên não, giảm căng thẳng, cô đơn và luôn luôn kích thích trí não nhớ điệu nhạc, bước đi để hòa nhịp với bạn nhảy.

Lợi ích toàn thân

Khiêu vũ mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể, đó là: khiêu vũ làm cho cơ bắp tiêu thụ nhiều năng lượng, nên ta không bị béo phì, tăng huyết áp, bệnh tim, tiểu đường, ung thư ruột già. Khiêu vũ tăng độ chắc đặc của xương, tăng dinh dưỡng cho sụn khớp, giảm thiểu viêm xương khớp. Cơ bắp mạnh mẽ, dẻo dai hơn nhờ khiêu vũ. Tăng trí nhớ do phải nhớ nhạc, nhớ điệu nhảy, phải ăn nhịp với bạn nhảy. Người Nhật có câu: “Mọi người nữ nhảy múa đều trẻ như con gái 19 tuổi”. Tuy nhiên để đến với khiêu vũ, bạn nên bắt đầu với các điệu nhạc nhẹ nhàng. Nếu là người cao tuổi thì hãy chậm rãi dìu nhau trong các điệu nhạc slow, tango, boston, rumba. Còn bạn trẻ thì hãy đắm mình trong những điệu nhạc sôi động bebop, twist, chacha, pasodoble. Dĩ nhiên chúng ta chỉ nên coi khiêu vũ là một sinh hoạt giải trí lành mạnh, hữu ích, chứ đừng quá đam mê thâu đêm suốt sáng cùng thuốc lắc và rượu mạnh thì thật là tai hại.

ThS. Phạm Phú Vinh - suckhoedoisong

-->đọc tiếp...

Bí quyết trường thọ của người Âu Mỹ

Do đặc điểm địa lý, văn hóa, kinh tế xã hội, mỗi quốc gia sẽ có những bí quyết sống thọ rất riêng. Nói như vậy không có nghĩa là chúng ta không thể học hỏi từ họ.

Anh Quốc: Sức bền tim mạch tốt
　
Nghiên cứu của Anh chỉ ra rằng, sức bền tim mạch tốt chính là yếu tố khiến tuổi thọ bình quân của phụ nữ cao hơn nam giới. Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng nhấn mạnh, nếu các quý ông kiên trì luyện tập, vẫn có thể giảm nhẹ các ảnh hưởng do tuổi tác mang lại.

Mỹ: Không ham ngủ

Theo nghiên cứu của Mỹ, tuổi thọ tỉ lệ nghịch với thời lượng giấc ngủ. Mặc dù nhiều người chúng ta cho rằng ngủ 8 tiếng mỗi ngày là vừa đủ. Nhưng nghiên cứu chỉ ra, những người ngủ trung bình 6 đến 7 tiếng mỗi ngày có tuổi thọ bình quân cao nhất thế giới.

Cuba: Tích cực hoạt động thể chất


Tại CLB những người 100 tuổi của Cuba và Hiệp hội Y học vùng Caribê cùng tổ chức, cả 12 cụ tham gia đều là người Cuba. Trong đó, cụ nhiều tuổi nhất là 125 tuổi, cụ ít tuổi nhất là 100 tuổi. Mặc dù cuộc sống của mỗi cụ mỗi khác, nhưng tất cả các cụ đều có chung xuất thân là dân lao động, thường xuyên hoạt động thể chất trong thời gian dài. Có thể nói lao động chính là “bí quyết” trường thọ của các cụ.

Phần Lan: Ăn nhiều bánh mỳ đen

Phần Lan là một trong những quốc gia có tuổi thọ cao nhất thế giới. Nguyên nhân chính khiến người Phần Lan sống lâu ngoài việc họ thích mát-xa, ít tham vọng và có môi trường sống tự tại, còn do họ thích ăn bánh mỳ đen. Trong bữa ăn của người Phần Lan không thể thiếu bánh mỳ đen, sữa chua tách chất béo và quả mọng tươi.

Cộng hoà Georgia: Thói quen sinh hoạt lành mạnh

Người dân Cộng hoà Georgia trường thọ không chỉ do gien di truyền, còn do từ xưa họ đã có thói quen sinh hoạt lành mạnh. Hàng ngày, người dân nơi đây đều hoạt động thể chất. Trung bình mỗi ngày họ đi bộ khoảng 10km. Dân tộc này ăn uống khá thanh đạm, và không ăn quá no. Người Georgia thường ăn các sản phẩm từ sữa, rau quả, cá, và ít ăn các loại thịt. Họ chỉ ăn thịt gia cầm để bổ sung protein.

-->đọc tiếp...

Mắc bệnh tim mạch hãy cười 10 phút mỗi ngày

Theo các chuyên gia y tế, nếu tình trạng căng thẳng có ảnh hưởng không tốt đến tim mạch của con người thì nụ cười lại vô cùng hữu ích, vì đó là biện pháp trị liệu rất đơn giản để giúp hệ tim mạch khoẻ hơn.

Những đoạn phim vui, phim hài, chuyện cười sẽ giúp mạch máu của bạn hoạt động tốt hơn. Sau những tràng cười, mạch máu giãn nở nhanh trong khi ở những đoạn phim căng thẳng, mạch máu giãn nở chậm hơn. Với các bệnh nhân tim mạch các bác sĩ khuyên bệnh nhân của mình hãy cười vào bất cứ lúc nào có thể, càng nhiều càng tốt (khoảng 10 phút mỗi ngày) để duy trì sức khỏe lâu hơn.

Khi cười, cơ thể sản sinh ra những loại hormone tiếp thêm năng lượng và giúp xoa dịu cơn đau. Chính vì thế, tiếng cười sẽ làm tăng ngưỡng chịu đau của con người. Một số nghiên cứu còn cho rằng nụ cười ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch. Khi cười, kháng thể trong nước bọt sẽ tăng lên và giúp chúng ta giảm thiểu nguy cơ lây bệnh, chẳng hạn như bệnh cảm.

Với bệnh nhân bị cao huyết áp các bác sỹ thường khuyên hãy tìm cách thư giãn càng nhiều càng tốt. Ngoài ra, họ cần kết hợp vận động thể chất đều đặn sau một ngày làm việc sẽ giúp ích rất nhiều cho liệu trình chữa bệnh.

Ngoài tác dụng tốt trong việc chữa bệnh, nụ cười hoạt động như một mối liên hệ xã hội. Một trận cười sảng khoái sẽ giúp bạn trao đổi cảm xúc với đồng nghiệp hay với một người khách lạ. Hơn nữa, theo các chuyên gia tâm lý, nụ cười còn giúp tiết lộ rất nhiều thông tin về bạn và những người xung quanh.

Laodong

-->đọc tiếp...

Về ca bắc cầu nối chủ - vành chưa từng có ở Việt Nam

Các bác sĩ Trung tâm Tim mạch - Bệnh viện E vừa phẫu thuật bắc 5 cầu nối chủ vành cho một bệnh nhân 84 tuổi trong tình trạng cấp cứu. Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam ghi nhận ca phẫu thuật đặc biệt này. Thành công của ca bệnh khẳng định sự phát triển đồng bộ về trình độ của những người làm phẫu thuật tim mạch, gây mê hồi sức Việt Nam và cho thấy sự đầu tư đúng hướng của ngành y tế cho lĩnh vực này.

Kỷ lục về phẫu thuật bắc cầu nối chủ - vành nhiều nhất

Cách đây 2 năm, ông Đỗ Ngọc Phụng, 84 tuổi (Tôn Đức Thắng, Đống Đa, Hà Nội) có dấu hiệu đau thắt ngực, khó thở. Các kết quả khám và chẩn đoán cho biết bệnh nhân Phụng bị tắc nghẽn động mạch vành. Lo ngại về tình trạng tuổi đã khá cao, khó đáp ứng với các biện pháp điều trị khác nên gia đình yêu cầu bác sĩ cố gắng điều trị cho bệnh nhân bằng nội khoa. Thời gian gần đây, tình trạng bệnh của ông Phụng ngày một tiến triển xấu. Cơn đau thắt ngực dữ dội khiến ông Phụng phải nhập Viện Tim mạch. Kết quả chụp mạch cho thấy bệnh nhân bị tắc 5 nhánh động mạch vành, có nhánh tắc 100%. Các bác sĩ cho biết bệnh nhân không thể chịu đựng được can thiệp trong tình trạng sức khỏe kém và bệnh lý quá nặng nên đã chuyển bệnh nhân lên Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E để phẫu thuật.

PGS.TS. Lê Ngọc Thành - Giám đốc Trung tâm cho biết, khi nhập viện, tình trạng của bệnh nhân Phụng rất nghiêm trọng, bệnh nhân sẽ tử vong nhanh chóng nếu không được phẫu thuật cấp cứu kịp thời. Tiên lượng chặt chẽ mọi yếu tố nguy cơ, các bác sĩ ở đây quyết định phẫu thuật cho bệnh nhân Phụng trong tình trạng cấp cứu. Sau gần 5 giờ phẫu thuật, bệnh nhân Phụng đã được bắc thành công 5 cầu nối động mạch chủ - vành. Đây là một kỷ lục về phẫu thuật bắc cầu nối chủ - vành ở Việt Nam trong cùng một ca mổ. Hiện bệnh nhân đã ổn định và chuẩn bị xuất viện.
Bệnh nhân Phụng sau ca phẫu thuật.

Mọi bệnh nhân tim mạch đều có cơ hội được chữa trị

Bệnh nhi tim bẩm sinh không phải chờ đợi phẫu thuật

Chỉ trong vòng chưa đến 1 năm, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E đã phẫu thuật được hơn 500 ca, trong đó chủ yếu là bệnh tim bẩm sinh. Đây là địa chỉ phẫu thuật tim bẩm sinh mà người bệnh không phải xếp hàng chờ đợi.

Nhiều bệnh lý cần có sự kết hợp cùng lúc giữa phẫu thuật và can thiệp

- Các trường hợp phình tách động mạch chủ nếu vừa được phẫu thuật vừa đặt stent cho đoạn phình tách đó sẽ hiệu quả hơn là chỉ phẫu thuật đơn thuần.

– Khi động mạch chính cung cấp máu cho phổi bị tắc nghẽn bẩm sinh ở trẻ em thì phổi được cung cấp bằng các nhánh động mạch phụ. Nếu muốn phẫu thuật sửa chữa động mạch chính đó, cần bít lại các nhánh động mạch phụ bằng phương pháp can thiệp.
Các bác sĩ cho hay, khó khăn đối với những ca phẫu thuật có tim phổi nhân tạo là nguy cơ xảy ra tình trạng viêm phổi và suy thận. Đối với bệnh nhân Phụng, khả năng này xảy ra nhiều hơn do phải trải qua phẫu thuật quá nặng, có nhiều bệnh lý phối hợp, chức năng các cơ quan giảm, hệ miễn dịch yếu. Mức độ đáp ứng với gây mê của bệnh nhân cũng nhiều khó khăn, chỉ cần biến đổi rất nhỏ trong suốt quá trình gây mê cũng dẫn đến thất bại. Vấn đề hồi sức, chống đau cho bệnh nhân sau mổ cũng là một thử thách phức tạp, đặc biệt là kiểm soát được đường thở và chống nhiễm khuẩn. Tất cả những khó khăn đó được tiên lượng và xử trí tốt, vì vậy dù phải trải qua một cuộc đại phẫu thuật, song bệnh nhân hồi phục nhanh chóng.

PGS.TS. Lê Ngọc Thành cho biết, phẫu thuật tim mạch cho người cao tuổi có nhiều bệnh lý phối hợp là quyết định khó khăn. Muốn có sự thành công đòi hỏi sự tự tin về trình độ chuyên môn đồng đều của phẫu thuật viên, bác sĩ gây mê hồi sức và đội ngũ điều dưỡng chuyên nghiệp cùng điều kiện chăm sóc hiện đại. Bệnh nhân Đỗ Ngọc Phụng là bệnh nhân cao tuổi nhất của trung tâm từ khi triển khai hoạt động (2/2010) cho đến nay và cũng là người bệnh phải trải qua phẫu thuật đặc biệt nhất. Thành công của ca bệnh khẳng định tuổi tác không hạn chế người bệnh tim điều trị bằng phẫu thuật, mọi người bệnh đều có cơ hội được chữa trị.

Mong muốn có được phòng mổ xứng tầm khu vực

Bên cạnh việc tập trung điều trị các bệnh tim bẩm sinh cho trẻ em, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E còn chú trọng điều trị nhiều bệnh lý tim mạch phức tạp ở người lớn. Các bác sĩ ở đây đã thực hiện thường quy mổ tim hở cho trẻ em dưới 5kg, nhiều trường hợp là trẻ sơ sinh với nhiều bệnh lý tim bẩm sinh nguy hiểm phối hợp. Điều này cho thấy sự đầu tư của ngành y tế để phát triển Trung tâm là hoàn toàn đúng đắn và kịp thời, đặc biệt là sự đầu tư về nguồn nhân lực.

Theo PGS.TS. Lê Ngọc Thành, hiện trung tâm có đội ngũ bác sĩ phẫu thuật, gây mê hồi sức có trình độ chuyên môn lành nghề hoàn toàn đáp ứng được những phẫu thuật tim mạch và lồng ngực phức tạp nhất. Để có thể bắt kịp với xu thế của phẫu thuật tim mạch quốc tế, các bác sĩ nơi đây đang rất mong muốn có được phòng phẫu thuật Hybrid, kết hợp giữa phẫu thuật tim mạch và can thiệp tim mạch. Đây là dạng phòng mổ đã được triển khai ở nhiều nước tiên tiến, giải quyết hiệu quả nhiều bệnh lý tim mạch phức tạp đòi hỏi vừa phải phẫu thuật vừa phải can thiệp thì hiệu quả điều trị sẽ cao hơn.

Skđs

-->đọc tiếp...

Căn bệnh gây chết người hàng đầu thế giới

Bệnh tim mạch do hẹp động mạch đã được tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp đầu danh sách các bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất toàn cầu. Mới đây, WHO tiếp tục đưa ra dự báo năm 2030 căn bệnh này vẫn đứng đầu danh sách, với tỷ lệ tử vong tăng từ 12,2% lên 14,2%. Một con số thật sự đáng lo ngại!

Tim có nhiệm vụ co bóp để cung cấp máu và chất dinh dưỡng cho mọi tế bào trong cơ thể. Bản thân tim cũng cần nguồn máu nuôi dưỡng từ hệ thống mạch máu, gọi là hệ mạch vành. Nếu động mạch vành bị hẹp hoặc tắc, cơ tim không được cung cấp đủ máu, tim có thể bị tổn thương, không co bóp hiệu quả, làm cơ thể cũng không khoẻ mạnh.

Nhận diện “sát thủ”

Bệnh mạch vành xảy ra do lớp nội mạc mạch vành bị tổn thương, thường do những mảng xơ vữa (tình trạng xơ vữa động mạch), gây hẹp lòng mạch máu này. Càng ngày, mảng xơ vữa hình thành nhiều hơn, làm hẹp càng nhiều, khiến cơ tim không nhận đủ máu nuôi dưỡng (tình trạng thiếu máu cơ tim) gây ra triệu chứng đau thắt ngực, khó thở… Nếu một hoặc nhiều nhánh mạch vành hẹp nặng hoặc tắc hoàn toàn (do mảng xơ vữa bị nứt, vỡ, loét hoặc do hình thành cục máu đông) sẽ gây ra nhồi máu cơ tim, có thể đưa tới choáng tim, suy tim, rối loạn nhịp tim, tử vong…

Bệnh mạch vành là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Tại các nước phát triển, đây là một trong những bệnh thường gặp nhất. Việt Nam chưa có thống kê nhưng số bệnh nhân mắc bệnh mạch vành ngày càng nhiều, lứa tuổi cũng trẻ hơn. Các nước châu Á một khi phát triển như các nước phương Tây cũng có tần suất bệnh gia tăng, như Singapore hiện có tần suất bệnh mạch vành không kém các nước phương Tây.

Cảnh giác triệu chứng đau ngực

Bệnh mạch vành thường gặp ở người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch sớm (trước 55 tuổi), người hút thuốc lá, người mắc bệnh tăng huyết áp, rối loạn chuyển hoá mỡ, tiểu đường. Béo phì, ít hoạt động thể lực và stress cũng đóng vai trò quan trọng trong sự tiến triển của xơ vữa động mạch và bệnh mạch vành.

Triệu chứng thường gặp nhất trong bệnh mạch vành là đau thắt ngực. Người bệnh cảm thấy tim bị đè nén, bóp nghẹt, nặng ngực, khó thở, thường xảy ra khi gắng sức, xúc động, tức giận… Đau lan ra hàm, vai, tay và có thể kèm theo nôn ói, vã mồ hôi, hơi thở ngắn, yếu, mệt, chóng mặt… Đau thắt ngực tăng lên về tần số hoặc xảy ra cả khi nghỉ ngơi được gọi là “không ổn định”. Đau thắt ngực không ổn định có nguy cơ cao đưa đến nhồi máu cơ tim (nhồi máu cơ tim cũng gây đau thắt ngực nhưng nặng nề và kéo dài hơn, thường trên 15 phút; người bệnh thấy đau dữ dội đến mức không chịu nổi và có cảm giác sợ hãi, hoảng loạn).

Mọi người, nhất là những người có yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành hoặc đã được chẩn đoán mắc bệnh cần hết sức cảnh giác với triệu chứng đau ngực. Nếu cảm thấy đau ngực và có một trong các tình huống sau thì có khả năng bị nhồi máu cơ tim, cần đến bệnh viện ngay: đau ngực có tính chất tương tự đau thắt ngực, cảm giác đau dữ dội, liên tục (kéo dài trên 15 phút), đau như bóp nghẹt tim, đè ép ngực; cảm giác đau ngực khác lạ, chưa từng xảy ra hoặc đau tăng lên nhiều so với các lần đau ngực trước đây; người trên 40 tuổi và có một trong những yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành; trong gia đình có người mắc bệnh tim mạch khi còn trẻ (dưới 55 tuổi)… Để chẩn đoán và đánh giá bệnh, bác sĩ cần dựa vào bệnh sử, làm các xét nghiệm như đo điện tâm đồ, siêu âm tim, điện tâm đồ và siêu âm tim gắng sức, chụp động mạch vành… Trong đó, chụp động mạch vành là “tiêu chuẩn vàng” để chẩn đoán bệnh mạch vành. Tuỳ trường hợp, bác sĩ sẽ chọn lựa, phối hợp các phương pháp điều trị như: điều chỉnh lối sống, dùng thuốc, can thiệp động mạch vành qua da (nong bằng bóng, đặt giá đỡ), phẫu thuật bắc cầu mạch vành.

Để mạch vành được thông suốt

Dù có hay không mắc bệnh mạch vành, đã điều trị hay chưa thì việc áp dụng lối sống phù hợp sẽ giúp phòng ngừa và làm chậm diễn tiến bệnh.

Dù có hay không mắc bệnh mạch vành, đã điều trị hay chưa thì việc áp dụng lối sống phù hợp sẽ giúp phòng ngừa và làm chậm diễn tiến bệnh. Trong sinh hoạt hàng ngày, cần: tuyệt đối không hút thuốc lá; theo dõi huyết áp, kiểm soát huyết áp nếu bị tăng; trường hợp mắc bệnh tiểu đường thì cần điều trị và kiểm soát tốt mức đường huyết; kiểm tra và điều trị rối loạn chuyển hoá mỡ máu; thường xuyên vận động và tập thể dục ở mức vừa sức; có chế độ ăn hợp lý, đủ dinh dưỡng (kiêng các thực phẩm có chứa nhiều mỡ như nội tạng động vật, thịt mỡ, bơ, lòng đỏ trứng, da gà, trứng cá… Ăn các loại rau tươi, hoa quả, các loại đậu và chế phẩm từ đậu nành, thịt nạc, cá, tôm… Hạn chế dùng trà đặc, càphê. Ít ăn mặn. Không uống rượu, bia… Tránh thừa cân. Sống điều độ, có giờ giấc nghỉ ngơi, tránh bị stress...)

Bệnh mạch vành có thể diễn biến tiềm tàng trong nhiều năm. Đa số trường hợp, các triệu chứng không được để ý cho đến khi động mạch vành bị hẹp nhiều đến một mức độ đáng kể. Cũng có trường hợp bệnh chỉ được biết đến khi đã xuất hiện biến chứng, bị nhồi máu cơ tim. Vì thế, dù không có triệu chứng thì mọi người cũng phải hết sức cảnh giác!

BS CK1 Ngô Bảo Khoa

-->đọc tiếp...

Bệnh viện 19-8 - Bộ công an phẫu thuật tim hở lần đầu tiên

Chỉ sau 2 ngày tiến hành ca phẫu thuật tim hở đầu tiên, ngày 29/12, Bệnh viện 19-8 tiếp tục thực hiện thành công ca phẫu thuật tim hở thứ 2.

Bệnh nhân được phẫu thuật lần này là chị Thịnh Thị Hoan, 34 tuổi, ở Kim Bảng, Hà Nam, bị thông liên nhĩ từ nhỏ, đã điều trị tại Viện Tim mạch Quốc gia, nhưng chưa thành công. Chị Thịnh Thị Hoan được chuyển đến Bệnh viện 19-8 trong tình trạng giãn buồng tim phải với lỗ thông khá to và đã được các thầy thuốc quyết định phẫu thuật, lấy màng tim để vá lại, nhằm đảm bảo sự sống.

Ca phẫu thuật đã được tiến hành dưới sự chỉ đạo của PGS. TS Trần Minh Đạo, Giám đốc Bệnh viện 19-8 và sự hỗ trợ trực tiếp của GS. Đặng Hanh Đệ, GS.TS Nguyễn Lân Việt, Ths. Nguyễn Hoàng Hà và nhiều phẫu thuật viên đầu ngành của Viện Tim mạch Quốc gia. Sau 2 tiếng, ca mổ đã thành công như mong đợi và chỉ sau hơn 1 giờ, bệnh nhân đã tỉnh táo hoàn toàn.

Các y, bác sĩ Bệnh viện 19-8 đang tiến hành ca phẫu thuật tim thứ 2.

Trước sự quan tâm của báo giới về việc triển khai kỹ thuật cao thành công của Bệnh viện, PGS. TS Trần Minh Đạo chia sẻ: Thành công của 2 ca phẫu thuật tim hở đầu tiên ở Bệnh viện 19-8 không chỉ cho thấy khả năng, trình độ chuyên môn của các y, bác sĩ của Bệnh viện, mà còn tỏ chứng hiệu quả của chiến lược phát triển kỹ thuật chuyên môn chiều sâu mà lãnh đạo Bộ Công an đã quan tâm chỉ đạo và Bệnh viện đã xây dựng từ nhiều năm trước.

Để giờ đây, Bệnh viện 19-8 đã trở thành một trong 4 bệnh viện đầu tiên ở miền Bắc và là bệnh viện đầu tiên trong lực lượng Công an tiến hành hàng loạt kỹ thuật hiện đại: ghép gan, ghép tủy và phẫu thuật tim hở.

Cố gắng này của tập thể thầy thuốc Bệnh viện 19-8 là bước chuẩn bị quan trọng để năm 2011, bệnh viện sẽ tiến hành can thiệp tim mạch. Trong tương lai, Bộ Công an sẽ cho phép bệnh viện thành lập Trung tâm can thiệp tim mạch.

Thành công của việc phẫu thuật tim hở cũng chứng tỏ sự quan tâm của lãnh đạo Bộ Công an trong mục tiêu đưa Bệnh viện 19-8 lên ngang hàng với các bệnh viện lớn khác trong việc triển khai các kỹ thuật hiện đại, nhằm chăm sóc, điều trị tốt nhất cho cán bộ, chiến sỹ Công an và nhân dân. Bộ Công an đã đầu tư nhiều tỷ đồng để xây dựng phòng mổ với trang thiết bị, kỹ thuật hiện đại. Bên cạnh đó, bệnh viện cũng cử cán bộ đi học các chuyên môn sâu ở trong và ngoài nước.

Ngày 30/12, sau 3 ngày phẫu thuật, bệnh nhân Đinh Thị Vân Khánh (ca mổ tim hở đầu tiên của Bệnh viện 19-8) đã ăn uống và đi lại ổn định.

CAND

-->đọc tiếp...

Hội chứng ngưng thở khi ngủ

Ngủ ngáy là một hiện tượng thường thấy trong cuộc sống thường nhật. Ngủ ngáy không những ảnh hưởng tới sự nghỉ ngơi của người khác, mà còn có mối quan hệ với việc phát sinh các loại bệnh như cao huyết áp, bệnh tim mạch vành và đột quỵ.

Các nhà khoa học thuộc Công ty Inspire Medical (Mỹ) vừa tìm ra phương pháp mới giúp điều trị chứng ngủ ngáy bằng cách cấy máy tạo nhịp vào vị trí cuống lưỡi của bệnh nhân.

Xét từ góc độ y học, ngáy là sự biểu hiện lâm sàng chính của hội chứng ngưng thở khi ngủ.

Trong khi đó một trong những nguyên nhân chính gây ra hội chứng ngưng thở khi ngủ chính là do khả năng co của cơ họng giảm xuống, qua đó gây tắc nghẽn sự lưu thông không khí của đường hô hấp phía trên, khiến người bệnh thiếu oxy vào ban đêm và dẫn tới chứng buồn ngủ vào ban ngày.

Bệnh ngủ ngáy thường xảy ra ở những người béo phì và người già, tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới cao hơn nhiều so với nữ giới.

Máy tạo nhịp được các nhà khoa học Mỹ chế tạo có chức năng tương tự như máy tạo nhịp tim. Khi được cấy ghép vào vị trí cuống lưỡi của bệnh nhân, máy tạo nhịp sẽ căn cứ vào tần suất hô hấp của bệnh nhân để kích thích bằng điện vào vị trí thần kinh dưới lưỡi, giúp cho đầu lưỡi hướng sâu về phía trước khi hô hấp, qua đó làm cho không khí được thông suốt.

Một bệnh nhân khi được cấy ghép máy tạo nhịp đã cho biết: "khi ngủ dường như tôi không cảm thấy máy tạo nhịp đang hoạt động. Máy tạo nhịp đã giúp tôi giải quyết vấn đề lớn liên quan đến ngủ ngáy"./.

-->đọc tiếp...

Top 5 Chất chống oxy hóa tự nhiên tốt nhất cho bạn

Chất chống oxy hóa có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tối ưu của cơ thể bạn. Những hợp chất tự nhiên có thể giúp ngăn ngừa sự lão hóa, bệnh tim mạch vành và ngay cả ung thư. Chất chống oxy hóa loại bỏ hoặc làm chậm sự xuất hiện của nếp nhăn trên da của bạn. Ngày nay, y học phát triển đã xác định một số loại rau, củ, quả có chất chống oxy hóa hàng đầu cho cơ thể bạn. > 5 dấu hiệu "tố cáo" bạn đang già / Tuổi nào sử dụng kem chống lão hóa
Facebook Top 5 Chất chống oxy hóa tự nhiên tốt nhất cho bạnTwitter 0 bình chọn Viết bình luận Lưu bài này

Một chế độ dinh dưỡng cân bằng, giàu chất chống oxy hóa, có thể làm được điều kỳ diệu cho toàn bộ cơ thể của bạn sau một thời gian dài của mùa đông. Chất chống oxy hóa giúp cải thiện sức khỏe và giữ gìn sức khỏe của bạn bằng cách loại bỏ các độc tố và các gốc tự do được hình thành trong quá trình trao đổi chất hay do một số yếu tố môi trường, như ô nhiễm, khói thuốc lá... Biết những chất chống oxy hóa có trong trái cây và rau quả mà bạn đang tiêu thụ hàng ngày làm cho bữa ăn của bạn ngon hơn và đa dạng hơn. Đây là danh sách của 5 chất chống oxy hóa tự nhiên hàng đầu mà cơ thể bạn sẽ cần:

Khả năng chống lão hóa của thực phẩm tự nhiên rất lớn, bạn nên sử dụng

• Các loại quả có đầy đủ các vitamin, khoáng chất và chất xơ, đó có thể là việt quất, dâu tây hay quả mâm xôi, họ vẫn cung cấp một lượng lớn chất chống oxy hóa, giúp hoạt động não của bạn ổn định và tốt hơn, đồng thời cũng có thể giúp cơ thể bạn chống ung thư. Theo các nghiên cứu gần đây, quả mâm xôi có thể chứa chất chống oxy hóa gấp 10 lần bông cải xanh hay cà chua.

Dâu tây, việt quất hay quả mâm xôi đều có khả năng chống oxy hóa cao

• Cà chua là một trong những nguồn giàu chất chống oxy hóa. Nhờ một chất gọi là lycopene, một chất màu cung cấp cho quả cà chua màu sắc đỏ đẹp tuyệt, cà chua thậm chí còn là máy bay chiến đấu mạnh hơn so với beta carotene hoặc vitamin E.

Bạn nên ăn cà chua thêm một ít dầu ooliu để dễ dàng hấp thụ các chất chống oxy hóa của cà chua

Nấu ăn cà chua và thêm một ít dầu ôliu là tốt nhất, bởi vì nhiệt làm cho chất chống oxy hóa được dễ dàng hấp thụ bởi cơ thể. Họ không chỉ ngon mà còn giúp duy trì các chức năng phù hợp cho cơ thể bạn.

• Bông cải xanh là chắc chắn là một loại rau chứa nhiều chất dinh dưỡng, chứa nhiều vitamin C hơn cam và rất giàu canxi và beta-carotene.

Bông cải xanh chứa nhiều vitamin C rất tốt cho làn da của bạn

Nghiên cứu cho thấy sulforaphane, một chất tìm thấy trong bông cải xanh, giúp bạn tăng cường việc loại bỏ các enzyme nhất định chịu trách nhiệm giải độc cho cơ thể của bạn. Đó là lý do tại sao bông cải xanh là vũ khí chiến đấu thành công chống lại bệnh tim, đồng thời giảm nguy cơ ung thư vú và nhiều loại bệnh ung thư khác.

• Nho đỏ chứa resveratrol, một chất chống oxy hóa rất tốt cho cơ thể, chủ yếu ở khả năng chống viêm và chống ung thư của nó. Các hạt của quả nho đỏ có chứa chất chống oxy hóa mạnh mẽ là chất rất quan trọng để duy trì trái tim khỏe mạnh của bạn và khả năng loại bỏ các gốc tự do gây thiệt hại trong cơ thể của chúng ta.

Nho và rượu vang được làm từ nho đều rất tốt cho cơ thể bạn

Bên cạnh việc tiêu thụ loại trái cây ngon này một cách thường xuyên, bạn cũng có thể tận hưởng những lợi ích cho sức khỏe của bạn từ rượu vang đỏ.

• Tỏi có thể là một chất chống oxy hóa lâu đời nhất và phổ biến nhất của thiên nhiên. Đây là loại thảo dược được sử dụng như một loại gia vị quan trọng trong ẩm thực nhưng ai cũng biết nó như một vị thuốc. Nó được coi như một loại kháng sinh tự nhiên được biết trong nhiều thế kỷ nay.

Được coi như một loại kháng sinh tự nhiên giúp trái tim của bạn khỏe mạnh

Tỏi giữ cho trái tim của bạn khỏe mạnh hơn bằng cách giảm cholesterol và huyết áp. Nó tăng cường hệ miễn dịch, giúp lưu thông máu và có một vai trò quan trọng trong việc phòng chống ung thư.

Tỏi cũng giúp giữ cho tính đàn hồi trẻ trung của da và làm chậm quá trình lão hóa cho làn da của bạn.

Đây là những chất chống oxy hóa tự nhiên tốt nhất của thiên nhiên có thể cung cấp cho cơ thể của bạn. Ngoài danh sách trên, cà rốt, rau bina và ngũ cốc cũng là những nguồn chất chống oxy hóa rất lớn mà làm cho bữa ăn hàng ngày của bạn đa dạng và đầy đủ các vitamin hơn, giúp bạn phát triển một lối sống, một phong cách ăn thật lành mạnh.

dantri

-->đọc tiếp...

Triển khai dự án phòng chống bệnh tăng huyết áp

Do tỷ lệ người dân mắc bệnh tăng huyết áp (THA) có xu hướng ngày một tăng nên từ năm 2009 - 2010, Viện Tim mạch quốc gia đã được Bộ Y tế giao chủ trì triển khai Dự án Phòng, chống bệnh THA.


Mục đích nhằm phát hiện, điều trị đúng và nâng cao nhận thức của nhân dân về căn bệnh này. GS.TS Nguyễn Lân Việt (ảnh), Viện trưởng Viện Tim mạch quốc gia, trao đổi với Tin Tức xung quanh vấn đề làm thế nào để ngày càng có nhiều người dân được hưởng lợi từ dự án trên.

Xin GS cho biết kết quả ban đầu và những khó khăn tồn tại sau 2 năm triển khai Dự án Phòng, chống bệnh THA?

Sau 2 năm triển khai, dự án đã đạt được những kết quả khá khả quan. Đó là, chúng tôi đã đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền giáo dục sức khỏe về phòng, chống THA trên các phương tiện thông tin đại chúng (truyền thanh, truyền hình, báo giấy, trang web…) cho người dân tại 63 tỉnh/thành phố.


Tăng cường trang thiết bị y tế. Hoàn thiện các tài liệu cho hoạt động đào tạo, nâng cao năng lực cán bộ y tế về truyền thông, chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh nhân THA…


Cụ thể, đã tổ chức 18 lớp tập huấn đào tạo tại 3 miền (Bắc, Trung, Nam) với 1.450 lượt học viên tuyến tỉnh/thành phố (các học viên này sẽ là hạt nhân tiếp tục đào tạo cho y, bác sĩ các tuyến dưới). Khám sàng lọc và quản lý THA tại 16 tỉnh/thành, phát hiện 71.972 người THA, trong đó số người mới phát hiện THA là 35.860 người (tương đương 49,8%). Hiện tại, dự án đang giám sát và điều trị cho 56.879/71.972 người (79%)…

Bên cạnh những kết quả đó, Dự án cũng còn một số khó khăn do đây là một dự án mới nên phải “đi” từng bước một, từ việc xây dựng chương trình giảng dạy, kế hoạch đào tạo nâng cao năng lực cán bộ các địa phương, đến lo tài liệu truyền thông...


Đặc biệt, do ngân sách còn hạn chế nên chúng tôi phải lên kế hoạch hoạt động cho từng năm. Một việc nữa là, hiện nay dự án đang điều trị miễn phí cho những bệnh nhân không có thẻ bảo hiểm y tế nhưng về lâu dài kinh phí của dự án không cho phép duy trì hoạt động này, người dân cũng có thể sẽ ỷ lại và không mua thẻ BHYT nữa.

Cán bộ y tế Viện Tim mạch - Bệnh viện Bạch Mai chăm sóc, điều trị bệnh tăng huyết áp cho người bệnh. Ảnh: Dương Ngọc - TTXVN


Vì vậy, tới đây chúng tôi sẽ thống nhất lại trách nhiệm của mạng lưới y tế địa phương đối với việc điều trị tiếp cho những bệnh nhân THA sau khi khám sàng lọc. Ngoài ra, việc đưa huyết áp của người bệnh về huyết áp mục tiêu (HA < 140/90 mmHg) cũng là một nhiệm vụ rất khó, phụ thuộc vào sự tuân thủ điều trị của bệnh nhân, tình trạng bệnh của họ…

Hiệu quả ban đầu của dự án liệu có thực sự khả quan như GS nêu không. Dự án mới đang triển khai việc đào tạo, nâng cao năng lực cho cán bộ các địa phương; phần lớn người dân ít có điều kiện tiếp cận thông tin?

Tôi khẳng định là kết quả rất khả quan. Sự phản hồi bước đầu của người dân khi tham gia dự án là rất tốt. Hoạt động phòng, chống THA sẽ giúp họ tránh được các yếu tố nguy cơ, giúp người bệnh giảm được các biến chứng của THA như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận, mù lòa...

Còn về việc để người dân dễ dàng tiếp cận với các thông tin về phòng, chống THA, chúng tôi đã cho in nhiều panô, tờ rơi, áp phích, để chuyển về 63 tỉnh/thành.


Tuy nhiên, do kinh phí của dự án có hạn, nên chúng tôi gửi một số lượng tài liệu tuyên truyền nhất định, việc in thêm tài liệu hay không phụ thuộc rất nhiều vào sự quan tâm và đầu tư của lãnh đạo địa phương đó.

Theo kinh nghiệm các nước đã triển khai dự án tương tự thì tài liệu tốt, truyền thông tốt, sẽ giúp người dân hiểu, phối hợp với ngành y tế trong việc phòng, chống THA chặt chẽ và hiệu quả của dự án sẽ tốt hơn. Hiện nay, chúng tôi chuẩn bị cho in 18 tài liệu, sách chuyên môn về phòng, chống THA để tiếp tục gửi về các địa phương, sử dụng vào các hoạt động đào tạo và tuyên truyền của dự án.

Trong năm 2011, “diện mạo” của Dự án Phòng, chống THA có gì mới không, thưa GS?

Dự kiến trong năm 2011, hoạt động truyền thông và đào tạo của dự án sẽ tiếp tục triển khai tại 63 tỉnh/thành. Hoạt động khám sàng lọc và quản lý người THA tiếp tục duy trì tại 16 tỉnh/thành (có thể mở rộng tùy thuộc vào ngân sách nhà nước).


Phấn đấu điều trị đúng phác đồ mà Bộ Y tế đã quy định cho tối thiểu 50% số người phát hiện THA (thuộc dự án). Đồng thời, nâng cao kiến thức về dự phòng, chẩn đoán, điều trị, quản lý THA cho 1.500 lượt bác sĩ tại các tỉnh/thành…

Xin cảm ơn GS!

-->đọc tiếp...

Phương pháp màu nhiệm xử trí bệnh cơ tim phì đại

Những cái chết bất ngờ của nhiều người có liên quan đến bệnh tim mạch trong đó có bệnh cơ tim phì đại thật sự là mối họa đáng sợ. Sử dụng sự màu nhiệm của chất cồn, bằng kỹ thuật can thiệp, các bác sĩ Viện Tim mạch Việt Nam đã cứu sống nhiều bệnh nhân bị cơ tim phì đại, mở ra một hướng điều trị hiệu quả bệnh lý nguy hiểm này.

Bệnh nhân cơ tim phì đại cần lưu ý:

- Bệnh cơ tim phì đại di truyền theo tính trạng trội. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh cần đề nghị người thân trong gia đình (cha mẹ, anh em, con cái) đi khám bệnh và được siêu âm tim để tầm soát bệnh cơ tim phì đại.

- Người bệnh không nên chơi những môn thể thao đòi hỏi nhiều gắng sức, vận động vừa phải. Tránh để mất nước. Ở bệnh nhân nghẽn đường ra thất trái cần phòng ngừa viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn (uống kháng sinh trước khi được nhổ răng hay làm thủ thuật). Tái khám và tuân thủ điều trị của bác sĩ chuyên khoa tim mạch.
Đau ngực, khó thở coi chừng cơ tim phì đại

Vốn là người khỏe mạnh, lại đang ở tuổi sung sức cường tráng nhưng bỗng nhiên anh Trần Thanh N., 36 tuổi (Hoài Đức - Hà Nội) đột ngột có dấu hiệu khó thở, đau ngực. Lo lắng với tình trạng sức khỏe bất thường của mình, anh đi khám tại Viện Tim mạch Việt Nam thì được biết anh bị phì đại vách liên thất. Mặc dù được chỉ định điều trị nội khoa tối ưu nhưng các dấu hiệu bệnh của bệnh nhân N. rất ít chuyển biến. Nếu không có biện pháp xử trí hiệu quả, bệnh nhân N. có nguy cơ tử vong. Để cứu sống người bệnh, các bác sĩ Phòng tim mạch can thiệp quyết định bơm cồn tuyệt đối gây tắc nhánh động mạch nuôi dưỡng vùng cơ tim phì đại. Sau ít ngày điều trị, tình trạng bệnh của anh N. đã ổn định, không còn nguy hiểm.

Nguy cơ đột tử hàng đầu ở những người trẻ tuổi

PGS.TS. Nguyễn Quang Tuấn - Trưởng phòng C4, Viện Tim mạch Việt Nam cho biết, cơ tim phì đại là bệnh lý có tình trạng cơ tim dày lên bất thường ở thành tim tâm thất trái (đồng tâm) hoặc vách liên thất (lệch tâm). Điều này khiến tim co bóp tống máu đi khó khăn, nghẽn đường ra thất trái, thiếu máu cơ tim, loạn nhịp tim. Bệnh mang tính di truyền trội. Người mắc bệnh này khó được nhận biết do bệnh không hoặc ít biểu hiện triệu chứng, đến viện thường đã có các dấu hiệu của bệnh nặng. Những dấu hiệu của bệnh thường là khó thở khi gắng sức, mệt mỏi, đau ngực, ngất.

Bệnh nhân cơ tim phì đại có nguy cơ bị rối loạn nhịp tim như nhanh thất hay rung thất, có thể đưa đến đột tử mà không có dấu hiệu báo trước. Đây là một nguyên nhân hàng đầu dẫn đến đột tử ở các bệnh nhân dưới 35 tuổi. Tuy nhiên, nhiều trường hợp bệnh nhân vẫn có thể chung sống hòa bình với bệnh mà không cần đòi hỏi các phương pháp điều trị đặc biệt. Các dấu hiệu suy tim có thể diễn biến tăng dần sau 35 - 40 tuổi. Các bệnh nhân lớn tuổi có thể có biểu hiện suy tim nặng sau một giai đoạn hoàn toàn không có triệu chứng lâm sàng. Một số ít các bệnh nhân trẻ tuổi phải nhập viện nhiều lần vì các cơn nhịp nhanh thất tái phát nhiều lần.

Cũng theo PGS.TS. Nguyễn Quang Tuấn, các dấu hiệu của bệnh rất giống với các bệnh lý tim mạch khác như suy tim, nhồi máu cơ tim, các bệnh van tim... Vì thế, để xác định chính xác cơ tim phì đại thì cần phải làm các xét nghiệm chẩn đoán đặc hiệu. Siêu âm tim, siêu âm Doppler, thông tim, đo áp lực buồng tim là các phương pháp hữu hiệu nhất để chẩn đoán, theo dõi tiến triển của bệnh cơ tim phì đại cũng như loại trừ các nguyên nhân khác như bệnh van động mạch chủ, đánh giá mức độ của bệnh để lựa chọn biện pháp điều trị phù hợp.
Cơ tim phì đại.

Phép màu của can thiệp

Hiện nay, với những tiến bộ mới trong điều trị bằng can thiệp, các bệnh nhân phì đại vách liên thất nặng được cứu sống bằng cách bơm cồn chọn lọc vào nhánh động mạch nuôi dưỡng vùng cơ tim phì đại để gây tắc chúng. PGS.TS. Nguyễn Quang Tuấn cho biết, để thực hiện được biện pháp này, cũng giống như can thiệp mạch vành, các bác sĩ dùng dây dẫn đưa vào nhánh động mạch vành cung cấp máu cho vách liên thất. Sau đó luồn bóng nhỏ và ngắn trượt trên dây dẫn đến nhánh động mạch vành này, sau đó bơm bóng lên để bịt kín mạch máu nuôi vách liên thất. Các bác sĩ sẽ bơm 4ml cồn tuyệt đối theo bóng nong gây hoại tử vách liên thất đó. Mục đích của biện pháp này là làm cho chênh áp ở đường ra thất trái giảm, bệnh nhân đỡ khó thở khi gắng sức, không bị ngất, hóa giải mối nguy đột tử. Tuy nhiên, khoảng 5 - 10% bệnh nhân phải đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn.

Trong thời kỳ bơm cồn vào động mạch vành, bệnh nhân đau ngực dữ dội (vì làm nhồi máu vùng cơ tim bị phì đại), có thể xảy ra rối loạn nhịp trầm trọng như ngoại thu tâm thất, nhịp nhanh thất, thậm chí rung thất. Dấu hiệu thường gặp nhất là nhịp chậm, do vậy trước khi làm thủ thuật, các bác sĩ phải đặt máy tạo nhịp tạm thời. Muốn có được hiệu quả cao thì phải lựa chọn được nhánh động mạch vành gây tắc đủ lớn, nếu quá nhỏ thì biện pháp can thiệp không có hiệu quả. Sau can thiệp, bệnh nhân được điều trị tích cực từ 1 - 2 ngày, sau 3 - 4 ngày sẽ được xuất viện.

Suckheodoisong

-->đọc tiếp...

Những bước tiến mới trong can thiệp nội mạch

.

Kỹ thuật can thiệp nội mạch được bắt đầu thực hiện từ những năm 70 của thế kỷ trước, nó đã phát triển rất nhanh ở các nước có nền y học tiên tiến và bắt đầu gia nhập vào Việt Nam khoảng gần 10 năm nay. Tuy nhiên, nhờ có sự đầu tư của khoa học và công nghệ, chúng ta đã làm chủ được nhiều quy trình kỹ thuật, đưa trình độ của các nhà y học Việt Nam trong lĩnh vực này ngang tầm với các nước tiên tiến trong khu vực và trên thế giới.

Can thiệp nội mạch là một kỹ thuật cao, sử dụng các dụng cụ chuyên dụng luồn vào trong lòng mạch tới cơ quan đích để bơm thuốc, bít tắc hoặc làm giãn mạch máu để điều trị các bệnh tại các cơ quan này. Nhờ vậy, can thiệp nội mạch đã thay thế cho nhiều phẫu thuật mở, phức tạp trước đây. Can thiệp nội mạch là kỹ thuật ít xâm lấn vì vậy hậu phẫu nhẹ nhàng, bệnh nhân hồi phục sức khỏe nhanh, thời gian nằm viện ngắn. Nhiều kỹ thuật can thiệp nội mạch có kết quả rất tốt mà không có phẫu thuật truyền thống nào trước đây đạt được. Cho đến nay, nhờ ứng dụng kỹ thuật can thiệp nội mạch, nhiều bệnh ở các cơ quan tim mạch, thần kinh, tiêu hóa, hô hấp, sinh dục đã được điều trị thành công.

Thành công đầu tiên trong lĩnh vực này ở nước ta có thể kể đến là nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật can thiệp nội mạch để điều trị một số bệnh tim mạch thông qua đề tài nghiên cứu khoa học và công nghệ cấp Nhà nước. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu của đề tài, các quy trình kỹ thuật đã được chuyển giao cho nhiều cơ sở y tế trong cả nước. Đến nay, hầu hết các kỹ thuật can thiệp nội mạch để điều trị các bệnh tim mạch mà thế giới đang thực hiện (đặt stent điều trị hẹp động mạch vành, đặt dù bít lỗ thông liên thất, thông liên nhĩ, nong hẹp van hai lá v.v..) đều được triển khai thành công ở nhiều trung tâm tim mạch trong cả nước như Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Học viện Quân y, Bệnh viện Trung ương Huế, Viện Tim mạch Thành phố Hồ Chí Minh...

Chỉ trong một thời gian ngắn, ngành y tế nước ta đã ứng dụng kỹ thuật can thiệp nội mạch để điều trị thành công cho hàng chục ngàn bệnh nhân mắc bệnh tim mạch. Riêng Bệnh viện Bạch Mai trong 9 tháng đầu năm 2010 đã có 4.607 ca can thiệp nội mạch, trong đó đặt sten động mạch vành là 1.037, đóng ống động mạch 70, đóng lỗ thông liên thất 41, nong van hai lá 397 ca... Các nhà y học nước ta trong lĩnh vực này có rất nhiều kinh nghiệm và là một trong những nước có trình độ can thiệp tim mạch cao.

Nhiều chuyên gia ở các trung tâm tim mạch lớn trên thế giới như: Pháp, Xin-ga-po, Ma-lai-xi-a, Nhật Bản… khi đến Việt Nam đều đánh giá cao trình độ kỹ thuật của các chuyên gia nước ta thuộc lĩnh vực này. Nhiều nước trên thế giới và trong khu vực đã cử cán bộ sang Việt Nam để học tập, trao đổi kinh nghiệm về can thiệp nội mạch. Tại Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai từ năm 2007 đến nay đã có 24 bác sĩ ở 7 nước đến học tập gồm: Nhật Bản, Thái Lan, Ấn Độ, Xin-ga-po, Ma-lai-xi-a, In-đô-nê-xi-a và Băng-la-đét. Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai cũng đã cử cán bộ sang 7 nước để chuyển giao công nghệ cho bạn.

Ngoài ứng dụng trong điều trị các bệnh tim mạch, kỹ thuật can thiệp nội mạch còn được ứng dụng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý một số bệnh sọ não: Chẩn đoán các dị dạng bất thường của động mạch não, u não, nguyên nhân tai biến mạch máu não... Đặc biệt ứng dụng điều trị các bệnh mạch thần kinh, trong đó điều trị các nguyên nhân hay gặp nhất gây tai biến mạch não có chảy máu màng não là phình mạch và dị dạng động tĩnh mạch cho kết quả rất tốt, đã cứu sống nhiều người bệnh trước đây không thể cứu được.

Gần đây, những kỹ thuật can thiệp nội mạch phức tạp hơn, mới thực hiện ở một số nước tiên tiến trên thế giới cũng đã bắt đầu được nghiên cứu và ứng dụng thành công ở trong nước thông qua đề tài nghiên cứu khoa học và công nghệ thuộc chương trình khoa học và công nghệ trọng điểm cấp Nhà nước: “Nghiên cứu ứng dụng, phát triển khoa học và công nghệ phục vụ bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe cộng đồng”, mã số KC10/06-10. Các kỹ thuật: Nút tĩnh mạch cửa (đối với bệnh nhân có khối u gan lớn không thể cắt bỏ có thể điều trị triệt để khối u gan lớn); nối thông hệ thống cửa - chủ trong gan. Mục đích của can thiệp là làm giảm áp lực tĩnh mạch cửa để điều trị hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa có biến chứng chảy máu do vỡ tĩnh mạch thực quản. Đây là một kỹ thuật nhẹ nhàng tránh một phẫu thuật nối mạch máu phức tạp, nặng nề. Song đây là một kỹ thuật khó và tinh tế, đòi hỏi người làm phải có nhiều kinh nghiệm về kỹ thuật can thiệp nội mạch. Tuy vậy đến nay kỹ thuật này đã được thực hiện ở trong nước.Mặc dầu chúng ta đi sau thế giới từ 10 đến 20 năm, song nhờ có đầu tư của khoa học và công nghệ, sự đổi mới trong cơ chế quản lý hoạt động khoa học công nghệ, đến nay chúng ta đã theo kịp được các nước trên thế giới, trong đó có kỹ thuật ngang hàng với các nước tiên tiến. Sự tiến bộ của kỹ thuật can thiệp nội mạch đã góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho nhiều loại bệnh, tạo điều kiện cho người dân được tận hưởng thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến trên thế giới, đặc biệt đối với người nghèo không có điều kiện ra nước ngoài điều trị, tiết kiệm ngoại tệ cho đất nước./.

Tiến sĩ Dương Hùng

-->đọc tiếp...

Rung nhĩ

Bệnh nhân sau khi được do điện tim và chẩn đoán là rung nhĩ (RN) cứ ngỡ mình đi khám tim lại được phát hiện bệnh về… tai (nhĩ). “Mà thấy tai có bị rung như… điện thoại di động rung đâu sao bác sĩ gọi là RN!?”. Thực sự thì từ “nhĩ” ở đây là nói đến buồng tâm nhĩ của tim (tâm nhĩ được gọi là “nhĩ” vì có hình dạng giống cái tai). RN là một tình trạng rối loạn nhịp tim, trong đó buồng nhĩ đập không đều và hỗn loạn, không đồng bộ với nhịp đập của hai buồng thất.

RN là rối loạn nhịp tim thường gặp nhất

RN là rối loạn nhịp tim thường gặp nhất. RN có thể tạm thời, thoáng qua rồi hết, có thể là tình trạng mãn tính. Nguyên nhân gây RN có thể là: tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, bệnh van tim (thường gặp nhất là trong bệnh hẹp van hai lá), bệnh tim bẩm sinh, sau phẫu thuật tim… Để xác định RN, bác sĩ đo điện tim và đôi khi sử dụng điện tâm đồ nhật ký nếu cần thiết.

Tác hại của RN

RN thường làm cho nhịp tim không đều và nhanh, khiến cho tim bơm máu không hiệu quả ở mỗi nhịp đập. Điều này gây cho một số người các triệu chứng như: hồi hộp đánh trống ngực, mệt, yếu, nhức đầu, huyết áp thấp, khó thở… trong khi một số người khác lại không cảm nhận triệu chứng gì, chỉ tình cờ phát hiện RN.

Bên cạnh các triệu chứng gây khó chịu cho người bệnh, cần lưu ý là RN có thể đưa đến một số biến chứng nguy hiểm và nặng nề, nhất là tai biến mạch máu não và suy tim. Trạng thái tâm nhĩ rung lên từng đợt mà không co bóp để tống máu vào tâm thất ở cuối thì tâm trương làm cho máu ứ lại và tạo nên dòng máu xoáy trong tâm nhĩ, đưa đến việc dễ hình thành nhiều cục máu đông trong tâm nhĩ. Cục máu đông khi vào dòng máu có nguy cơ gây tắc mạch máu ở nhiều nơi, nếu tắc ở não gây nhồi máu não. Ngoài ra, RN mạn tính khiến tim co bóp thiếu hiệu quả, lâu ngày đưa đến suy tim.

Điều trị RN

Mục tiêu điều trị bao gồm hai điểm chính: 1/ đưa nhịp tim trở về nhịp xoang (nhịp tim bình thường) hoặc kiểm soát tần số tim; 2/ ngăn ngừa hình thành huyết khối. Chọn lựa phương thức điều trị RN dựa vào thời gian mắc bệnh, biểu hiện triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh, thường là dùng thuốc hoặc các phương pháp can thiệp (như: điều trị qua ống thông, thủ thuật ngoại khoa Maze…).

Hầu hết những bệnh nhân RN (chưa hoặc đang điều trị) đều có nguy cơ cao hình thành huyết khối, có thể đưa đến tai biến mạch máu não. Nếu có bệnh tim mạch khác kèm theo thì nguy cơ này còn cao hơn nữa. Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc kháng đông (thường là sintrom) kèm với thuốc điều trị RN để phòng ngừa biến chứng do huyết khối.

Tập thể dục đều đặn.
Lối sống cho bệnh nhân RN

Lối sống phù hợp góp phần vào việc điều trị RN cũng như giảm thiểu các triệu chứng. Một số biện pháp cần áp dụng:

- Kiểm soát tốt huyết áp và nồng độ mỡ máu.

- Ăn lạt, ăn ít muối và ít chất béo.

- Không uống rượu và cà phê vì những chất kích thích này có thể làm xấu hơn tình trạng rối loạn nhịp.

- Không hút thuốc lá. Nicotine có trong thuốc lá là một chất kích ứng mạnh, có thể làm RN trầm trọng hơn.

- Tập thể dục đều đặn.

- Nếu có sử dụng sintrom thì cần uống thuốc đúng theo toa của bác sĩ, đến bệnh viện ngay khi nhận thấy có dấu hiệu xuất huyết bất thường (chảy máu nướu răng tự nhiên hay khi đánh răng, chảy máu mũi, nổi vết bầm dưới da, đi tiêu phân đen sệt, ói ra máu, tiểu đỏ, lượng máu hành kinh ra nhiều…).

- Không tự ý uống thuốc, kể cả các loại thuốc thông thường vì một số thuốc có thể ảnh hưởng đến tình trạng rối loạn nhịp hoặc tương tác với thuốc chống loạn nhịp, thuốc sintrom.

BS.CKI. NGÔ BẢO KHOA - suckhoedoisong

-->đọc tiếp...